Wyrok NSA z dnia 27 listopada 2012 r., sygn. I FSK 768/11

Czynności, które są nieważne na gruncie prawa cywilnego z powodu niezachowania wymaganej formy, mogą podlegać opodatkowaniu. Czynności opodatkowane na gruncie VAT zostały bowiem oderwane od ważności i skuteczności tych czynności na gruncie prawa cywilnego. Decydujące znaczenie zyskuje bowiem nie prawny (na gruncie prawa cywilnego), lecz ekonomiczny aspekt transakcji. Tym samym czynność nieważna na gruncie prawa cywilnego może być uznana za wykonaną skutecznie na gruncie ustawy VAT.

Teza od Redakcji

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Maria Dożynkiewicz, Sędzia NSA Krystyna Chustecka, Sędzia WSA (del.) Roman Wiatrowski (sprawozdawca), Protokolant Krzysztof Zaleski, po rozpoznaniu w dniu 13 listopada 2012 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej H. P. Spółki z o. o. w K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 26 października 2010 r., sygn. akt III SA/Gl 174/10 w sprawie ze skargi H. P. Spółki z o. o. w K. na interpretację indywidualną Ministra Finansów z dnia 2 października 2009 r., nr [...] w przedmiocie podatku od towarów i usług 1. oddala skargę kasacyjną, 2. zasądza od H. P. Spółki z o. o. w K. na rzecz Ministra Finansów kwotę 240 (słownie: dwieście czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

1. Zaskarżonym wyrokiem z 26 października 2010 r., sygn. akt III SA/Gl 174/10 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach oddalił skargę H. Sp. z o. o. w K. na interpretację indywidualną Ministra Finansów z 2 października 2009 r., nr ... w przedmiocie podatku od towarów i usług - interpretacja prawa podatkowego.

2. W uzasadnieniu Sąd ten wskazał, że wnioskiem z 4 czerwca 2009 r. H. Sp. z o. o. w K. zwróciła się do Ministra Finansów o udzielenie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w przedmiocie podatku od towarów i usług, podając, że jest podmiotem utworzonym przez grupę przedsiębiorców zajmujących się hurtową sprzedażą produktów mięsnych i wędliniarskich, który reprezentuje ich wspólne interesy, jak również działa we własnym zakresie, jest przy tym zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT. Wnioskodawczyni w zakresie swojej działalności zawiera umowy o współpracy handlowej z dostawcami działając w odpowiednim zakresie w imieniu własnym, a w części w imieniu przedsiębiorców. Na podstawie umowy o współpracy handlowej dostawca zobowiązany jest do realizowania dostaw na rzecz każdego przedsiębiorcy lub zamawiającego, jeżeli dokonał stosownego zamówienia. Na podstawie § 4 ust. 1 i 2 umów zawieranych między wnioskodawczynią a dostawcami, dostawca zobowiązuje się w okresie trwania umowy wypłacać zamawiającemu miesięczną premię pieniężną w wysokości ustalonego procentu od łącznej wartości obrotu netto realizowanego między dostawcą a przedsiębiorcami oraz między dostawcą a zamawiającym w danym miesiącu, obliczoną na podstawie wartości netto faktur wystawionych przez dostawcę w tym miesiącu. Zamawiający i przedsiębiorcy dokonują zakupów dobrowolnie i nie są w żaden sposób zobowiązani do zakupu towarów w określonej ilości w konkretnym odstępie czasowym. Na podstawie umowy dostawca zobowiązuje się do wypłacania zamawiającemu miesięcznej premii pieniężnej na podstawie wystawionych not księgowych, na zasadach, w terminach i w wysokości określonej w załączniku do umowy. Wysokość premii określana jest procentowo, jednakże w wysokości stałej w każdym miesiącu współpracy. Procentowa wartość premii ustalana jest jednak indywidualnie z każdym z dostawców w umowie bądź w załączniku do umowy. Premia obliczana jest po zsumowaniu przez wnioskodawczynię wszystkich faktur z danego miesiąca wystawionych przez dostawcę za każdą zrealizowaną dostawę (pod warunkiem, iż zamawiający lub przedsiębiorca zamówił dostawę i ją przyjął). Zgodnie z § 5 ust. 12 umowy, strony uzgadniają, że dostawca będzie wystawiał jedną fakturę VAT do każdego z zamówień, o których mowa powyżej. Zgodnie z § 2 ust. 3.2 załącznika do umowy (umów) informacje o obrocie z wszystkimi przedsiębiorcami dostawca zobowiązany jest podawać do siedziby zamawiającego najpóźniej do 10 dnia miesiąca za miesiąc poprzedni w formie odpowiedniego zestawienia danych. Zapłata premii pieniężnej odbywa się w terminie 14 dni od wystawienia noty księgowej co następuje po weryfikacji danych o obrocie otrzymanych od dostawcy i przedsiębiorców. Wnioskodawczyni wystawia dostawcy każdorazowo noty księgowe z tytułu premii od obrotu nie będącej rabatem. Premia udzielana przez dostawcę na rzecz wnioskodawczyni nie jest uzależniona od takich działań jak np. dokonanie przez wnioskodawczynię nabyć o określonej wartości lub ilości towarów w określonym czasie, terminowe regulowanie należności, odpowiednie eksponowanie towarów dostawcy, posiadanie pełnego asortymentu towarów dostawcy, reklama towarów dostawcy itp. gdyż tego typu świadczenie uregulowane jest w umowach zawieranych między wnioskodawczynią a dostawcami odrębnym postanowieniem w § 1 ust. 8 oraz § 4 ust. 3 i 4 umowy. Z tego tytułu wnioskodawczyni wystawia dostawcy faktury VAT za świadczone usługi marketingowe. Wnioskodawczyni wyjaśniła, że ww. premia nie stanowi rabatu, gdyż tego typu świadczenia w stosunkach między wnioskodawczynią, a dostawcami regulują odrębne postanowienia umowne, które zostały zawarte m.in. w § 2 ust. 3.3 załącznika do umowy. Zgodnie z załącznikiem i umową rabat od zakupów centralnych to: rabat udzielony przez dostawcę zamawiającemu, w umówionej w załączniku nr 2 wysokości, od cen produktów ustalonych przez dostawcę po uwzględnieniu ewentualnie rabatu promocyjnego, w wypadku dokonywania przez zamawiającego tzw. zakupów centralnych, rozumianych jako zamówienia towaru za pośrednictwem zamawiającego dla przedsiębiorców tj. nabywanych przez zamawiającego, a następnie odsprzedawanych przedsiębiorcom. Rabat ten uwzględniany będzie na każdej wystawianej na zamawiającego fakturze stwierdzającej tzw. zakup centralny. Rabaty zostały również uregulowane w § 1 ust 5 i 6 umowy (umów) i określone zostały jako rabat podstawowy (rabat udzielony przez dostawcę przedsiębiorcy lub zamawiającemu od cen produktów ustalonych przez dostawcę w cenniku) oraz rabat promocyjny (rabat udzielony przez dostawcę przedsiębiorcy lub zamawiającemu od cen produktów ustalonych przez dostawcę w oficjalnym cenniku na czas trwania promocji wprowadzonej przez dostawcę).