Wyrok NSA z dnia 19 stycznia 2011 r., sygn. I OSK 1131/10

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Izabella Kulig-Maciszewska Sędziowie: sędzia NSA Irena Kamińska sędzia del. WSA Iwona Kosińska (spr.) Protokolant sekretarz sądowy Joanna Drapczyńska po rozpoznaniu w dniu 19 stycznia 2011 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Szefa Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Poznaniu od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 28 kwietnia 2010 r. sygn. akt II SA/Po 945/09 w sprawie ze skargi S. B. na decyzję Szefa Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Poznaniu z dnia [...] listopada 2009 r. nr [...] w przedmiocie uposażenia 1. uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Poznaniu, 2. zasądza od S. B. na rzecz Szefa Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Poznaniu kwotę 220 (dwieście dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu wyrokiem z dnia 28 kwietnia 2010 r. sygn. akt II SA/Po 945/09, po rozpatrzeniu skargi S. B. na decyzję Szefa Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Poznaniu z dnia [...] listopada 2009 r. nr [...] w przedmiocie uposażenia, uchylił zaskarżoną decyzję oraz decyzję Wojskowego Komendanta Uzupełnień w Kaliszu z dnia [...] października 2009 r. nr [...], zasądził od Szefa Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Poznaniu na rzecz skarżącego kwotę 2.417 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania i stwierdził, że zaskarżona decyzja nie może być wykonana.

W uzasadnieniu wyroku Wojewódzki Sąd Administracyjny przedstawił następujący stan faktyczny sprawy: Wojskowy Komendant Uzupełnień w Kaliszu decyzją z dnia [...] października 2009 r. odmówił S. B. przyznania świadczenia pieniężnego w postaci żądanych odsetek od wypłaconego uposażenia oraz zwrotu potrącenia z uposażenia. W uzasadnieniu decyzji Wojskowy Komendant Uzupełnień wskazał, że Dowódca Pomorskiego Okręgu Wojskowego wydał decyzję o wypowiedzeniu stronie zawodowej służby wojskowej, a w konsekwencji wydał rozkaz zwalniający go z zawodowej służby wojskowej i przenoszący go do rezerwy. Dowódca Wojsk Lądowych w decyzją z dnia [...] listopada 2006 r. nr [...] stwierdził nieważność decyzji Dowódcy Pomorskiego Okręgu Wojskowego o zwolnieniu ze służby wojskowej. Strona stawiła się do miejsca pełnienia służby wojskowej, została przyjęta na ewidencję i zaopatrzenie. Od dnia zwolnienia do dnia przywrócenie do zawodowej służby wojskowej przyznano stronie zwaloryzowane należności wynikające z tytułu pełnienia zawodowej służby wojskowej. Po wypłacie tych należności w związku ze stwierdzeniem nieważności decyzji o zwolnieniu ze służby wojskowej potrącono stronie nienależne świadczenia z tytułu odprawy, ekwiwalentu za urlop. Po otrzymaniu tych świadczeń strona wystąpiła z wnioskiem o odsetki. W oparciu o pismo Departamentu Kadr MON Nr [...] z dnia [...] stycznia 2007 r. w sprawie postępowania i uprawnień żołnierzy, zobowiązano organy wojskowe do wypłaty uposażenia za okres, w którym żołnierze faktycznie pozostawali poza służbą wojskową, z zaznaczeniem, że mają to być należności zwaloryzowane zgodnie z przepisami. Odnośnie roszczeń o zwrot potrąconych świadczeń ustalono, że są to świadczenia nienależne bowiem podstawa tego świadczenia odpadła (stwierdzono nieważność decyzji). W kwestii odsetek zważono, że art. 75 ust. 3 ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych stanowi, że tylko w razie zwłoki (warunkowanej winą zgodnie z art. 476 kc) w wypłacie uposażenia żołnierzowi zawodowemu przysługują odsetki ustawowe od dnia, w którym uposażenie stało się wymagalne. Organ stanął na stanowisku, że nie sposób przypisać winy organowi zobowiązanemu do zapłaty uposażenia. Wprawdzie decyzja o nieważności wywiera skutki ex tunc to wydana została w określonym czasie, a realizacja wynikających z niej świadczeń została spełniona bez zwłoki (wypłacono zwaloryzowane świadczenia). Nadto w spornym okresie strona nie pełniła służby wojskowej ale otrzymywała od resortu MON należności pieniężne związane ze zwolnieniem z zawodowej służby wojskowej: dwunastomiesięczne uposażenie, emeryturę wojskową i odprawę wojskową. Do chwili przywrócenia do służby wojskowej strona otrzymywała od resortu emeryturę wynoszącą 50-75% uposażenia. Zatem ten sam reprezentant Skarbu Państwa, od którego strona domaga się odsetek, co miesiąc wypłacał pieniądze, które po unieważnieniu decyzji o zwolnieniu okazały się być świadczeniem nienależnym. Po przywróceniu do służby skarżący odmówił zwrotu świadczenia emerytalnego i innych otrzymanych świadczeń. Stąd roszczenia o odsetki nie mają żadnego uzasadnienia. Zdaniem organu wojskowego dopiero w chwili, kiedy decyzja o stwierdzeniu nieważności decyzji o zwolnieniu ze służby wojskowej stała się wykonalna, od tego właśnie momentu można naliczać odsetki, ale nie wstecz.