Wyrok NSA z dnia 9 grudnia 2011 r., sygn. I FSK 209/11

Prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktury nie może powstać u jej dysponenta, jeżeli u jej wystawcy nie powstaje obowiązek podatkowy w tym podatku w odniesieniu do podatku podlegającego odliczeniu. W przypadku gdy podatek wynika jedynie z faktury, która nie dokumentuje faktycznego zdarzenia rodzącego obowiązek podatkowy u jej wystawcy - faktura taka nie daje uprawnienia do odliczenia wykazanego w niej podatku.

Teza od Redakcji

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Grażyna Jarmasz (sprawozdawca), Sędzia NSA Barbara Wasilewska, Sędzia WSA (del.) Inga Gołowska, Protokolant Krzysztof Zaleski, po rozpoznaniu w dniu 9 grudnia 2011 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej M. Spółka jawna od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 21 października 2010 r., sygn. akt I SA/Łd 736/10 w sprawie ze skargi M. Spółka jawna na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w L. z dnia 23 kwietnia 2010 r., nr [...] w przedmiocie określenia zobowiązania w podatku od towarów i usług za styczeń, luty, marzec, kwiecień 2004 r. 1. oddala skargę kasacyjną, 2. zasądza od M. Spółka jawna na rzecz Dyrektora Izby Skarbowej w L. kwotę 1200 (słownie: jeden tysiąc dwieście) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

1. Wyrok Sądu pierwszej instancji

1.1. Zaskarżonym wyrokiem z dnia 21 października 2010 r., sygn. akt I SA/Łd 736/10, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi oddalił skargę M. s. j. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w L. z dnia 23 kwietnia 2010 r. w przedmiocie określenia zobowiązania podatkowego w podatku od towarów i usług za poszczególne miesiące 2004 r.

1.2. W uzasadnieniu zaskarżonego wyroku Sąd pierwszej instancji przedstawił obszernie tok postępowania i wskazał, że podstawą rozstrzygnięć organów było zakwestionowanie prawa strony do odliczenia podatku naliczonego z faktur VAT wystawionych przez firmę R. oraz S. W ocenie organów faktury te nie dokumentują rzeczywistych zdarzeń gospodarczych. Powołując art. 19 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50 ze zm., dalej u.p.t.u.) oraz § 48 ust. 4 pkt 5 lit. a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 marca 2002 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 27, poz. 268 ze zm., dalej rozporządzenie) Sąd pierwszej instancji stwierdził, że prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług nie jest bezwzględne i podlega ograniczeniom, a w niektórych wypadkach nawet wyłączeniu wobec niezachowania przez podatnika określonych warunków. Z takim ograniczeniem mamy do czynienia w przypadku fikcyjnych transakcji, art. 19 u.p.t.u. nie dopuszcza bowiem sytuacji, w której wystarczającym do odliczenia jest posiadanie oryginału faktury opisującej zdarzenie gospodarcze w oderwaniu od faktu jego zaistnienia. Faktura stanowiąca podstawę uprawnienia do odliczenia podatku naliczonego musi być poprawna nie tylko z formalnego punktu widzenia, ale także odzwierciedlać prawdziwy przebieg zdarzeń gospodarczych, nie tyle bowiem tworzy ona, ile potwierdza istnienie uprawnienia podatnika do odliczenia podatku naliczonego.