Postanowienie NSA z dnia 17 grudnia 2009 r., sygn. II FZ 553/09
I. W myśl art. 197 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.; dalej powoływanej: p.p.s.a.) do postępowania toczącego się na skutek zażalenia stosuje się odpowiednio przepisy o skardze kasacyjnej. Uwzględniając specyfikę środka odwoławczego jakim jest zażalenie oraz postępowania, które inicjuje, należy stwierdzić, że wykluczona jest możliwość odpowiedniego stosowania art. 174 i art. 176 p.p.s.a. Przemawia za tym systemowe odczytanie art. 197 § 2 i art. 194 § 4 p.p.s.a. Ten ostatni przepis określa wyczerpująco wymogi formalne stawiane przez przepisy prawa środkowi odwoławczemu jaki jest zażalenie. Tym samym nie ma potrzeby do sięgania po dyspozycję norm zapisanych w art. 174 i art. 176 p.p.s.a.
II. Wadliwe uzasadnienie zażalenia nie może prowadzić do tak rygorystycznych konsekwencji jakie miałyby miejsce w postępowaniu zainicjowanym na skutek wniesienia skargi kasacyjnej. Rygoryzm formalny, mający swoją podstawę w art. 174 i art. 176 p.p.s.a., nie ma w postępowaniu zażaleniowym miejsca, gdyż w.w. przepisów nie stosuje się. Tym samym, jeżeli z treści zażalenia możliwe jest do wywiedzenia, jakimi intencjami i racjami kierował się wnoszący zażalenie, to nie ma przeszkód do nadania sprawie dalszego biegu i rozpoznania merytorycznego sprawy przez Naczelny Sąd Administracyjny. III. Prawo do sądu, wyrażone w art. 45 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. nr 78, poz. 483), nie jest prawem absolutnym i może podlegać ograniczeniom, między innymi przez ustanowienie terminów, po których upływie uruchomienie procedury sądowej nie będzie możliwe. Żadne bowiem postępowanie nie mogłoby skutecznie toczyć się bez wymogów proceduralnych zabezpieczających je przed nadużywaniem praw procesowych przez strony. Stąd uchybienia terminom zarówno w procedurze cywilnej, administracyjnej i sądowoadministracyjnej, jak i innych procedurach powoduje bezskuteczność czynności procesowych strony, jeżeli odpowiednie rozwiązanie ustawowe przypisuje niezachowaniu terminu takie konsekwencje prawne.