Wyrok NSA z dnia 13 marca 2008 r., sygn. I OSK 359/07

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Irena Kamińska - spr., Sędziowie NSA Anna Łuczaj, Jerzy Solarski, Protokolant Kamil Wertyński, po rozpoznaniu w dniu 13 marca 2008 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej [...] SA w P. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 20 grudnia 2006 r. sygn. akt II SA/Sz 1108/06 w sprawie ze skargi [...] SA w P. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w S. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie nabycia prawa użytkowania wieczystego gruntu oraz prawa własności budynku oddala skargę kasacyjną

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie wyrokiem z dnia 20 grudnia 2006 r. oddalił skargę [...] S.A. w P. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w S. z dnia [...] w przedmiocie nabycia prawa użytkowania wieczystego gruntu oraz prawa własności.

W uzasadnieniu wyroku przedstawiono następujący stan faktyczny sprawy.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w S. decyzją z dnia [...] utrzymało w mocy decyzję Prezydenta Miasta S. z dnia [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nabycia przez Zakład [...] S. Przedsiębiorstwo Państwowe, prawa użytkowania wieczystego gruntu położonego w S. przy ul. [...] nr działki [...] o powierzchni [...] m2 w obrębie ewidencyjnym [...] S. - P., oraz prawa własności budynku stacji transformatorowej usytuowanego na tym gruncie. Zdaniem organu drugiej instancji, dokumenty znajdujące się w aktach sprawy, takie jak zawiadomienie o naliczeniu opłat za użytkowanie albo zarząd nieruchomości nie potwierdzają istnienia zarządu, ponieważ dokumenty te potwierdzają jedynie fakt użytkowania gruntu pod budynkiem stacji transformatorowej ponadto o powierzchni [...] m2, a nie całą nieruchomością będącą przedmiotem wniosku. Samorządowe Kolegium Odwoławcze wskazało także, że nawet, jeżeli poprzednik prawny wnioskodawcy był faktycznie w posiadaniu przedmiotowej nieruchomości, to w świetle przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 10 lutego 1998 r. w sprawie przepisów wykonawczych dotyczących uwłaszczenia osób prawnych nieruchomościami będącymi dotychczas w ich zarządzie lub użytkowaniu, sam fakt posiadania nieruchomości bez odpowiedniego tytułu prawnego nie jest wystarczający do spełnienia warunku do wydania decyzji w przedmiocie stwierdzenia nabycia prawa użytkowania wieczystego. Gdyby nieruchomość ta, jak wywodził organ, miała zostać przekazana poprzednikowi prawnemu wnioskodawcy, to zgodnie z obowiązującymi wówczas przepisami dokonałoby się to na podstawie decyzji wydanej przez właściwy organ, a poprzedzonej wcześniej stosownym wnioskiem. Organ odwoławczy podkreślił, że przepisy regulujące problematykę użytkowania oraz zarządu nieruchomości państwowych, w tym między innymi przepisy ustawy z dnia 14 lipca 1961 r. o gospodarce terenami w miastach i osiedlach (Dz. U. Nr 32, poz. 159) oraz ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczeniu nieruchomości (tj. Dz. U. z 1989 r., Nr 14, poz. 74 ze zm.), przewidywały dla oddania gruntu państwowego w użytkowanie jednostce państwowej, oprócz formy aktu notarialnego także formę decyzji administracyjnej. Trybunał Konstytucyjny, w odniesieniu do tych zagadnień, w uzasadnieniu wyroku z dnia 22 listopada 1999 r. zajął stanowisko, w którym uznał, że do ustanowienia prawa użytkowania na nieruchomościach państwowych ustawodawca wymagał między innymi decyzji wydanej przez właściwy organ oraz legitymowania się przez wnioskodawcę dokumentem stwierdzającym na jego rzecz prawo użytkowania nieruchomości. W wyjątkowych sytuacjach organ mógłby dokonać tego stwierdzenia na podstawie decyzji o naliczeniu lub aktualizacji opłat, ale przy spełnieniu odpowiednich warunków, gdy wydana decyzja nawiązywała do decyzji o ustanowieniu tego prawa, a brak było dokumentu ustanawiającego prawo użytkowania lub zarządu. W przedmiotowej sprawie, jak argumentował dalej organ, wnioskodawca nie przestawił takiego dokumentu, albowiem zawiadomienia załączone do wniosku nie są decyzjami o naliczeniu lub aktualizacji opłat z tytułu zarządu czy też użytkowania nieruchomością, co za tym idzie dokumenty te w żaden sposób nie nawiązują do wcześniejszej decyzji o ustanowieniu tego prawa. W ocenie Kolegium, wnioskodawca jako następca prawny Zakładu [...] S. Przedsiębiorstwo Państwowe nie udowodnił istnienia na jego rzecz prawa zarządu przedmiotową nieruchomością, czyli nie wypełnił warunku niezbędnego do wydania decyzji uwłaszczeniowej w trybie art. 200 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Przedłożone przez wnioskodawcę w toku postępowania dokumenty nie stanowią bowiem dowodu na istnienie tego prawa.