Wyrok NSA z dnia 29 listopada 2007 r., sygn. II FSK 142/07

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Grzegorz Borkowski, Sędzia NSA Jan Rudowski, Sędzia del. WSA Maria Tkacz-Rutkowska (sprawozdawca), Protokolant Anna Dziewiż, po rozpoznaniu w dniu 29 listopada 2007 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej J. H. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 5 maja 2006 r. sygn. akt I SA/Gl 1429/05 w sprawie ze skargi J. H. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w K. z dnia 5 lipca 2005 r. [...] w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych za 1999 r. 1) oddala skargę kasacyjną, 2) zasądza od J. H. na rzecz Dyrektora Izby Skarbowej w K. kwotę 1200,00 (słownie: jeden tysiąc dwieście) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 5 maja 2006 r. (sygn. akt I SA/Gl 1429/05) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach oddalił skargę J. H. na decyzję Izby Skarbowej w K. z dnia 5 lipca 2005 r. w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych za 1999 r.

W motywach wyroku, opisując dotychczasowy przebieg postępowania wyjaśniono, że Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w K. decyzją z dnia 21 lutego 2005 r. określił J. H. zobowiązanie w podatku dochodowym od osób fizycznych za 1999 r. w kwocie 71.735 zł (w zeznaniu 52.535 zł). Z uzasadnienia decyzji wynika, że organ pierwszej instancji uznał za niezgodne z obowiązującymi przepisami odliczenia kwoty 48.000 zł od dochodu na podstawie art. 26 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 1993 r. nr 90, poz. 416 z późn. zm. - cyt. dalej w skrócie: updf). Zdaniem organu, przedstawiona przez stronę umowa z dnia 28 grudnia 1999 r., nazwana umową renty dożywotniej, jest w istocie umową darowizny. Umową tą J. H. zobowiązał się do wypłacania Z. S. dożywotniej renty w łącznej kwocie 240.000 zł. Każdego roku zobowiązany miał wypłacać kwotę 48.000 zł, przy czym, w 1999 r. jednorazowo w terminie do dnia 31 grudnia 1999 r., a w kolejnych latach w okresach półrocznych w kwotach po 24.000 zł. Z ustaleń organu wynika, że w latach 2001 - 2004 J. H. nie wypłacał świadczeń wynikających z umowy. Organ pierwszej instancji powołał art. 26 ust. 1 pkt 1 updf w brzmieniu obowiązującym w 1999 r., zgodnie z którym od dochodu przed jego opodatkowaniem można odliczyć m.in. renty i inne trwałe ciężary oparte na tytule prawnym, nie stanowiące kosztów uzyskania przychodów, oraz alimenty, z wyjątkiem alimentów na rzecz dzieci, w wysokości ustalonej w wyroku alimentacyjnym. W dalszych wywodach organ stwierdził, że umowa będąca umową zobowiązującą, w myśl art. 903 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. nr 16, poz. 93 z późn. zm.- cyt. dalej w skrócie Kc) może być uznana za umowę renty, jeśli charakteryzuje się okresowością świadczeń oraz kreuje zobowiązanie trwałe. Okresowość renty, zdaniem organu, polega na dokonywaniu określonych świadczeń w pieniądzu lub rzeczach oznaczonych co do gatunku, w określonych odstępach czasu. Trwałość renty organ wiąże z obowiązkiem ponoszenia, wynikających z umowy, ciężarów przez cały okres obowiązywania umowy, bez możliwości zwolnienia się z tego obowiązku. Ponadto organ podkreślił, że renta nieodpłatna, jako świadczenia o charakterze kauzalnym, zawierana jest w określonym celu. Zazwyczaj, dla zaspokojenia bieżących cyklicznych potrzeb otrzymującego rentę. Celu tego nie spełnia umowa przewidująca dokonywanie wypłat w ostatnim miesiącu roku podatkowego w niewielkich odstępach czasu. Podsumowując organ stwierdził, że świadczenie wynikające z przedstawionej przez podatnika umowy nie spełnia warunków, jakie winna spełniać renta nieodpłatna.