Wyrok NSA z dnia 28 lipca 2005 r., sygn. FSK 1720/04

1. Określenie "nie będących pracownikami" użyte w art. 16 ust. 1 pkt 38 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych /t.j. Dz.U. 1993 nr 106 poz. 482 ze zm./ w brzmieniu obowiązującym w 1999 r. należy odnosić zarówno do przesłanki "udziałowców", jak i przesłanki "członków spółdzielni".

2. Jednostronne świadczenie spółki na rzecz jej udziałowca w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych to takie, któremu nie odpowiada wzajemne świadczenie udziałowca na rzecz spółki zrealizowane także w ramach nieważnej umowy o pracę, gdyż przepis ten go nie wyłącza z grupy świadczeń jednostronnych.

Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu w dniu 28 lipca 2005 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej "P." Spółki z o.o. z siedzibą w B. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 1 kwietnia 2004 r. I SA/Gd 2463/00 w sprawie ze skargi "P." Spółki z o.o. z siedzibą w B. na decyzję Izby Skarbowej w B. z dnia 20 października 2000 r. (...) w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych za 1999 r. - uchyla zaskarżony wyrok w całości i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania WSA w Gdańsku; (...).

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 1 kwietnia 2004 r. /I SA/Gd 2463/00/ Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku oddalił skargę "P." Sp. z o.o. w B. na decyzję Izby Skarbowej w B. z dnia 20 października 2000 r., (...) w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych za 1999 r.

W uzasadnieniu Sąd I instancji ustalił, iż zaskarżoną decyzją Izba Skarbowa utrzymała w mocy decyzję Inspektora Kontroli Skarbowej w Urzędzie Kontroli Skarbowej w B. z dnia 24 lipca 2000 r., którą określono podatnikowi "P." Sp. z o.o. w B. /podatnik/ wysokość zaległości podatkowej w podatku dochodowym od osób prawnych za rok 1999 w kwocie 14.216 zł wraz z odsetkami za zwłokę w wysokości 1.601,10 zł. W decyzji organu I instancji wskazano, że zawyżone zostały koszty uzyskania przychodu o kwotę 47.174 zł przez zaliczenie do nich wynagrodzenia Prezesa Zarządu Jana M. Był on zatrudniony w spółce na podstawie umowy o pracę z dnia 30 listopada 1991 r. na stanowisku dyrektora. Wówczas Jan M. był jednym z trzech udziałowców spółki /pozostałymi byli Ewa i Ryszard N./ i pełnił funkcję wiceprezesa zarządu w czteroosobowym zarządzie spółki powołanym 8 sierpnia 1991 r. Umowę tę podpisał ówczesny Prezes Zarządu spółki, Ryszard M. upoważniony uchwałą zgromadzenia wspólników z dnia 26 września 1991 r. do zawierania umów o pracę z członkami zarządu, a którego odwołano ze składu zarządu w dniu 30 listopada 1994 r. W wykonaniu uchwały wspólników nr 9/95 i 10/95 z dnia 26 października 1995 r. Jan M. nabył od dwóch pozostałych wspólników ich udziały oraz został Prezesem Zarządu jednoosobowej spółki. Zdaniem Inspektora od momentu objęcia przez Jana M. 100 procent kapitału spółki, podatnik jest spółką jednoosobową, a w konsekwencji tego przekształcenia umowa o pracę z dnia 30 listopada 1991 r. traci skuteczność i nie może rodzić skutków prawnych, bowiem nie występuje jeden z podstawowych elementów umowy o pracę, jakim jest podporządkowanie pracownika poleceniom pracodawcy. W opisanym stanie faktycznym pracownik podlega sam sobie. Ponadto zgodnie z art. 203 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27 czerwca 1934 r. - Kodeks handlowy /Dz.U. nr 57 poz. 502 ze zm. - zwanego dalej Kh/ w umowach między spółką a członkiem zarządu i w sprawach między nimi spółkę reprezentować winna rada nadzorcza lub pełnomocnik powołany uchwałą wspólników. Członek zarządu, z którym zawarto umowę niezgodnie z powołanym przepisem, nie może być uznany za pracownika, nawet jeśli świadczyłby pracę na rzecz spółki