Wyrok NSA z dnia 26 lutego 2001 r., sygn. V SA 2482/00

1. Sytuacja osoby, która ubiega się o kolejne przedłużenie jurydyczne jest pozornie jednakowa, jak sytuacja osoby ubiegającej się o takie zezwolenie po raz pierwszy. Wynika to z odesłania zawartego w obu ustępach art. 22 ustawy z dnia 25 czerwca 1997 r. o cudzoziemcach /Dz.U. nr 114 poz. 739 ze zm./ do przesłanek zawartych w art. 17 /przesłanki pozytywne/ i art. 13 /przesłanki negatywne/ tej ustawy. Osoba chcąca je przedłużyć znajduje się w mocniejszej pozycji prawnej. Po pierwsze, gdy idzie o przesłanki negatywne, nie można powoływać się wobec osoby ubiegającej się o przedłużenie, na okoliczności pochodzące z okresu przed przyznaniem pozwolenia po raz pierwszy. Po drugie, osoba ubiegająca się o przedłużenie ma za sobą argumenty płynące z faktu, iż jego więzy z Polską ulegają umocnieniu i tym samym bardziej przemawiają na jego korzyść.

2. Ustawa o cudzoziemcach, przewidująca określone skutki prawne wiążące się z czasem przebywania w Polsce /prawo do określonego tytułu legalizacyjnego po upływie pewnych terminów/, jest tak skonstruowana, że daje cudzoziemcowi ekspektatywę. Ta zaś podlega prawnej ochronie. Ochrona ta powinna przynajmniej przejawiać się w odpowiednim przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego. Powinno ono /z uwagi na możliwość zaangażowania w sprawie interesu prawnie chronionego obywateli polskich/, obejmować sobą zgromadzenie stosownego materiału i przeanalizowanie sytuacji innych członków rodziny - obywateli polskich, z punktu widzenia ich konstytucyjnie chronionego interesu w zakresie ochrony rodziny.

3. Uznaniowość decyzji na tle art. 17 ustawy o cudzoziemcach nie oznacza, iż w wypadku spełnienia po stronie ubiegającego się o decyzję jednej z czterech przesłanek wskazanych ustawowo, nie korzysta on z prawa otrzymania decyzji pozytywnej. Ewentualna odmowa musi wynikać z zaistnienia przesłanek negatywnych /art. 13 ustawy, a nie z dowolnego, "uznaniowego" /w znaczeniu przypisywanym przez organ administracji/ potraktowania przez organ takich pozytywnych przesłanek.