Wyrok NSA z dnia 3 stycznia 1995 r., sygn. SA/Kr 2937/94

1. Jeżeli cel jest wytyczony przez ustawę wprost, a podmiot realizujący tę właśnie ustawę wykonuje w jej ramach działania nie zmierzające do realizacji tego celu, to można uznać, że działa on niezgodnie z prawem, a nawet bez podstawy prawnej. Takie działania zatem podlegają weryfikacji sądowej. Nie jest to wtedy kontrola celowości, ale kontrola legalności, gdyż akt nie jest weryfikowany z punktu widzenia celów pozaprawnych, ale z punktu widzenia celu wyraźnie wyznaczonego w ustawie, będącej jego podstawą prawną. Jeżeli taki akt nie pozwala na realizację celu wyrażonego w jego podstawie prawnej, to jest on nie tylko "niecelowy", ale również "sprzeczny" z ustawą.

2. Przeciwdziałanie alkoholizmowi lub wychowanie w trzeźwości wymaga środków rzeczywiście i faktycznie zmierzających do ograniczenia spożycia alkoholu i jego dostępności. Jeżeli więc ustawa daje gminie kompetencje do ustalenia liczby punktów sprzedaży napojów alkoholowych, to realizacja tej kompetencji nie może być mechaniczna i nie może polegać na ustaleniu jakiejkolwiek liczby punktów sprzedaży dla jakiejkolwiek liczby mieszkańców.