ROZDZIAŁ I
Jak korzystać z ulg w zapłacie podatku
Obowiązujące przepisy Ordynacji podatkowej stwarzają podatnikom możliwość skorzystania z określonych ulg w zapłacie zobowiązań podatkowych.
Regulacje dotyczące udzielania ulg przez organy podatkowe są nieco rozproszone w przepisach Ordynacji podatkowej. Odnajdziemy je zarówno w art. 22, jak i w art. 48 oraz w art. 67a Ordynacji podatkowej.
1. Zaniechanie poboru podatku bądź zwolnienie płatnika z obowiązku pobierania podatku
Obecnie zaniechania poboru podatku bądź zwolnienia płatników z obowiązku pobierania podatków lub zaliczek na podatek może dokonać Minister Finansów, wydając w tym celu stosowne rozporządzenie (art. 22 § 1 Ordynacji podatkowej). Rozporządzenie to powinno określać:
l w przypadku zaniechania poboru podatku - rodzaj podatku, okres, w którym następuje zaniechanie i grupy podatników, których dotyczy zaniechanie,
l w przypadku zwolnienia płatników z obowiązku pobierania podatków bądź zaliczek na podatek - termin wpłacenia podatku i wynikające z tego zwolnienia obowiązki informacyjne podatników, chyba że podatnik jest zobowiązany do dokonania rocznego lub innego okresowego rozliczenia tego podatku.
UWAGA!
Jeśli powyższe rozporządzenie dotyczy zaniechania poboru podatku od podatników prowadzących działalność gospodarczą, którzy w wyniku zaniechania poboru podatku staną się beneficjentami pomocy w rozumieniu przepisów o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej, to - jako stanowiące pomoc publiczną - musi zawierać program pomocowy, określający przeznaczenie i warunki dopuszczalności pomocy publicznej.
Trzeba pamiętać, że również na podstawie przepisów odrębnych ustaw podatnicy mogą ubiegać się o przewidziane w nich ulgi. Przykładem jest art. 13c ustawy o podatku rolnym. Stanowi on, że w razie wystąpienia klęski żywiołowej, która spowodowała istotne szkody w budynkach, ziemiopłodach, inwentarzu żywym lub martwym albo w drzewostanie, przyznaje się podatnikom ulgi w podatku rolnym przez zaniechanie jego ustalania albo poboru w całości lub w części, w wysokości zależnej od rozmiarów strat spowodowanych klęską w gospodarstwie rolnym. Jak podkreśla się w orzecznictwie NSA (m.in. wyrok NSA w Krakowie z 10 stycznia 2002 r., sygn. akt I SA/Kr 2180/01), jakie ukształtowało się na gruncie art. 13c ustawy o podatku rolnym co do rozumienia pojęcia „klęska żywiołowa”, wbrew stanowisku prezentowanemu przez organy podatkowe (patrz np. pismo MF z 1 października 2002 r. nr LK-1887/LP/02/IP, opubl. w Biuletynie Skarbowym 6/2002):