Różnice kursowe - rozliczenia podatkowe i bilansowe
Przedsiębiorca, który zawiera transakcje krajowe lub zagraniczne wyrażone w walutach obcych, prędzej czy później musi spotkać się z tematem "różnic kursowych". Powstają one wówczas, gdy wartość transakcji po przeliczeniu na złote w momencie jej przeprowadzenia jest inna niż wartość przeliczona w momencie faktycznego rozliczenia transakcji, np. zapłaty. W zależności od wzajemnych relacji pomiędzy kursami walut występują dodatnie lub ujemne różnice kursowe, które zwiększają przychody lub koszty przedsiębiorcy.
1. W jaki sposób ustalać różnice kursowe dla celów podatku dochodowego
Podatnicy podatku dochodowego prowadzący księgi rachunkowe mają prawo wyboru jednej z dwóch metod ustalania różnic kursowych, a mianowicie mogą je rozliczać metodą podatkową lub metodą bilansową.
Metoda podatkowa polega na ustalaniu różnic podatkowych zgodnie z przepisami podatkowymi (art. 24c updof oraz art. 15a updop). Chodzi tu wyłącznie o zrealizowane różnice kursowe, tzn. powstałe w związku z otrzymaniem lub dokonaniem zapłaty.
Metoda bilansowa pozwala natomiast na uwzględnienie w rachunku podatkowym różnic kursowych ustalonych zgodnie z przepisami o rachunkowości na zasadach określonych przez art. 14b updof oraz art. 9b updop. Zastosowanie tej metody pozwala uwzględnić w PIT lub CIT wszystkie różnice kursowe ujęte w księgach rachunkowych, a więc także te niezrealizowane, tj. powstałe na przykład z wyceny aktywów i pasywów na dzień bilansowy lub wyceny pozycji pozabilansowych.
Przywilej wyboru jednej z dwóch wymienionych metod rozliczania różnic kursowych dotyczy tylko grupy podatników, która prowadzi księgi rachunkowe, a tym samym jest zobowiązana do stosowania przepisów o rachunkowości. Pozostali podatnicy rozliczają różnice kursowe wyłącznie metodą podatkową. Obowiązek stosowania metody podatkowej wystąpi u przedsiębiorców, którzy rozliczają podatek dochodowy na zasadach ogólnych na podstawie podatkowej księgi przychodów i rozchodów bądź w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.