Na czym polega realizacja zasad rachunkowości w praktyce przy sporządzaniu sprawozdania finansowego
Zasady rachunkowości są zamieszczone w ustawie o rachunkowości, mimo to często kojarzą się z teorią rachunkowości i nie są traktowane jako zasady, które należy bezwzględnie realizować w praktyce. Dzięki tym zasadom księgowi mają wytyczone normy, które pozwalają im podjąć decyzje w indywidualnych sprawach - czy, jak, kiedy i w jakiej wysokości ująć w księgach daną operację gospodarczą. Zasady rachunkowości dostarczają bowiem pewnych wskazówek co do postępowania. Na czym one polegają i jak należy je stosować w praktyce?
Ustawa o rachunkowości zawiera podstawowy wymóg dotyczący sprawozdania finansowego - musi ono jasno i rzetelnie przedstawiać sytuację majątkową i finansową oraz wynik finansowy jednostki. Aby to zapewnić, rachunkowość jednostki musi być prowadzona zgodnie z zasadami rachunkowości. Zasady rachunkowości, tzw. zasady ogólne, wynikają z przepisów ustawy i są bezwzględnie obowiązujące. Inne zasady rachunkowości, tzw. zasady szczegółowe, również wynikają z ustawy, ale ich zastosowanie zależy od wyboru jednostki. Zasady te muszą być odpowiednio opisane w polityce rachunkowości. Aby przyjęta w jednostce polityka rachunkowości pozwalała na realizację koncepcji wiernego obrazu, musi być właściwie opracowana. Dzięki temu księgi będą prowadzone rzetelnie, bezbłędnie, sprawdzalnie i na bieżąco.
Odpowiedzialność za wykonanie obowiązków w zakresie rachunkowości określonych ustawą ponosi kierownik jednostki. Nierzetelne prowadzenie ksiąg rachunkowych podlega odpowiedzialności karnej. Dotyczy to każdego, kto dopuszcza do:
● prowadzenia ksiąg rachunkowych wbrew przepisom ustawy lub do podawania w nich nierzetelnych danych,
● sporządzania sprawozdania finansowego niezgodnie z przepisami ustawy lub do zawarcia w nim nierzetelnych danych.
Zagrożeniem dla stosowania tej zasady jest głównie chęć poprawienia, "retuszowania" obrazu jednostki z powodu:
● obawy przed utratą prawa do nagród, premii i innych gratyfikacji dla zarządu wypłacanych za osiągnięcie określonych wyników,