Charakter prawny należności zabezpieczonych na poczet podatków, sygn. IIISA/Wa457/04

Organy podatkowe odmówiły stwierdzenia nadpłaty z tytułu odsetek od zabezpieczonych należności w podatku od towarów i usług. Urząd uznał, że środki pieniężne zgromadzone przez organ egzekucyjny w trakcie postępowania zabezpieczającego nie są nadpłatą w rozumieniu art. 72 Ordynacji podatkowej. Organy podatkowe podkreśliły, że z ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (dalej: upea) nie wynika, aby środki zgromadzone przez organ egzekucyjny w trakcie postępowania zabezpieczającego podlegały oprocentowaniu wyższemu niż przewidziane dla wkładów oszczędnościowych płatnych na każde żądanie. Wszystkie środki będące w dyspozycji urzędu w trakcie postępowania zabezpieczającego były lokowane na bankowych lokatach terminowych, których oprocentowanie było wielokrotnie wyższe niż przewidziane w art. 165 upea. Uzyskiwane z tego tytułu odsetki pozwoliły w znacznym stopniu przyśpieszyć zgromadzenie przewidywanej decyzją z 25 czerwca 1996 r. kwoty zabezpieczenia, a tym samym ograniczyć zakres prowadzonego postępowania zabezpieczającego do majątku podatnika. Ponadto zwrócono uwagę, że instytucja zabezpieczenia ma na celu zapewnienie warunków do przyszłej egzekucji należności Skarbu Państwa, w związku z tym na podstawie posiadanych danych określa się przybliżoną kwotę zobowiązania podatkowego. Zabezpieczenie jest skuteczne do czasu wydania decyzji, w której określono zobowiązanie podatkowe. Zatem kwoty zabezpieczone na poczet przyszłych należności podatkowych nie mają charakteru świadczeń podatkowych. Nie są więc tożsame z nadpłatą podatków, o których mowa w art. 72 Ordynacji podatkowej. Nadpłatę mogą stanowić świadczenia podatkowe nadpłacone bądź nienależnie uiszczone. Natomiast z istoty postępowania zabezpieczającego wynika, że nie prowadzi ono do wykonania obowiązku podatkowego. Kwoty zabezpieczone podlegają zwrotowi jako kwoty zabezpieczenia, a nie jako nadpłata podatku.