ZMIANY 2017
Kiedy urząd skarbowy może wymierzyć sankcje w VAT - zmiany od 1 stycznia 2017 r.
Od 1 stycznia 2017 r. obowiązują nowe przepisy umożliwiające nakładanie na podatników sankcji w postaci dodatkowego zobowiązania podatkowego. Będzie ono mogło być wymierzone w wysokości odpowiadającej 30% kwoty zaniżenia zobowiązania podatkowego lub 30% kwoty zawyżenia zwrotu VAT, nadwyżki podatku naliczonego nad należnym do przeniesienia na następne okresy rozliczeniowe. Ustawodawca przewidział także nakładanie sankcji w wysokości odpowiadającej 100% kwoty podatku naliczonego wynikającej z faktury wystawionej przez podmiot nieistniejący bądź zawierającej nieprawdziwe dane. Oba rodzaje sankcji nie będą stosowane do okresów rozliczeniowych przypadających przed 1 stycznia 2017 r.
W przeszłości (tj. do końca listopada 2008 r.) ustawa o VAT zawierała regulacje przewidujące możliwość ustalania podatnikom naruszającym przepisy dodatkowego zobowiązania podatkowego (art. 109 ust. 4-8 ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym do końca listopada 2008 r.). 1 grudnia 2008 r. przepisy te zostały jednak uchylone i do końca 2016 r. dodatkowe zobowiązanie podatkowe mogło być ustalane jedynie w dwóch przypadkach określonych przepisami art. 89b ust. 6 i art. 111 ust. 2 ustawy o VAT.
Zauważyć przy tym należy, że w okresie obowiązywania art. 109 ust. 4-8 ustawy o VAT istniały wątpliwości co do ich zgodności z przepisami unijnymi, w związku z tym jeden ze składów NSA wystąpił w tej kwestii z pytaniem prejudycjalnym do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Efektem tego był wyrok z 15 stycznia 2009 r. w sprawie C-502/07, w którym Trybunał orzekł o zgodności przepisów art. 109 ust. 4-8 ustawy o VAT z przepisami unijnymi. W tej sytuacji za zgodne z przepisami unijnymi uznać również należy dodane od 1 stycznia 2017 r. przepisy art. 112b i 112c ustawy o VAT.