Plusy i minusy zmian w ustawie o rachunkowości
23 września 2015 r. weszła w życie duża zmiana ustawy o rachunkowości. Wprowadza ona uproszczenia dotyczące jednostek małych, a przede wszystkim uproszczenia w ich sprawozdawczości finansowej. Jednak nie tylko jednostki małe są "adresatem" wprowadzonych zmian i nie wszystkie zmiany dotyczą uproszczeń. Wiele zmian nakłada nowe obowiązki na wybrane jednostki (np. więcej jednostek musi sporządzać sprawozdanie z działalności), ale też wyjaśnia pojęcia nie do końca określone dotychczas przepisami (np. uściślenie pojęcia istotności pozwala jasno zrozumieć, w jaki sposób należy ją stosować w praktyce). W raporcie tym systematyzujemy wszystkie zmiany wprowadzone do ustawy o rachunkowości i wskazujemy związane z nimi plusy i minusy.
Powód nowelizacji ustawy o rachunkowości. Ustawa o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r., poz. 1333; dalej: ustawa zmieniająca) jest efektem obowiązkowego przeniesienia do polskiego prawa bilansowego postanowień zawartych w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z 26 czerwca 2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek, zmieniającej dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2006/43/WE oraz uchylającej dyrektywy Rady 78/660/EWG i 83/349/EWG (Dz.Urz. UE L 182; dalej: dyrektywa). Część rozwiązań zawartych w tej dyrektywie, tj. dotyczących jednostek mikro, została już wprowadzona do ustawy o rachunkowości i obowiązuje od 5 września 2014 r.
Obecna zmiana ustawy o rachunkowości jest więc niejako obowiązkowym uzupełnieniem rozwiązań przewidzianych w dyrektywie, przy czym niektóre z tych rozwiązań zostały rozszerzone o polskie realia gospodarcze (np. włączenie do jednostek małych także osób fizycznych, spółek cywilnych i jawnych osób fizycznych oraz spółek partnerskich), inne zaś wprowadzone są w brzmieniu wprost wynikającym z dyrektywy. Należy wskazać, że nowelizując ustawę o rachunkowości, wprowadzono też kilka rozwiązań zupełnie niezwiązanych z dyrektywą (jak np. uproszczenia dla niewielkich jednostek w klasyfikacji leasingu, odstąpienie od ustalania aktywów i tworzenia rezerw z tytułu odroczonego podatku dochodowego oraz odstąpienie od stosowania szczegółowych zasad wykazywania instrumentów finansowych).