Premie i nagrody w podstawie wymiaru składek

Pracodawca, jako płatnik składek, ma obowiązek prawidłowo ustalić podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne dla zatrudnionych osób. Co do zasady, podstawą wymiaru składek ubezpieczonego jest przychód. Zdarza się jednak, że niektóre składniki wynagrodzenia (np. premia) stanowiące ten przychód, po spełnieniu określonych warunków, nie podlegają oskładkowaniu. Wyłączenie z oskładkowania nie dotyczy natomiast nagrody (premii uznaniowej).

Premia a nagroda

Czym innym są premie regulaminowe (np. miesięczne, kwartalne, roczne), a czym innym nagrody (zwane też premiami uznaniowymi). Te pierwsze mają charakter roszczeniowy, tzn. pracownik może żądać od pracodawcy wypłaty, gdyż zasady ich przyznawania i wypłaty oraz wysokość są ustalone w przepisach płacowych (w regulaminie wynagradzania, premiowania, w zakładowym układzie zbiorowym, itp.). Oznacza to, że po spełnieniu określonych warunków pracownik nabywa prawo do premii. Przyznanie takiego składnika nie zależy od uznania pracodawcy. Jeżeli mimo spełnienia warunków pracodawca odmawia wypłaty premii, pracownik może wystąpić na drogę sądową. Sąd Najwyższy w wyroku z 30 marca 1977 r. (I PRN 26/77, OSNC 1977/11/225) wskazał, że: