Jak rozliczyć składki i podatek, gdy dochody pracownika przekroczyły roczne limity
Składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe należy opłacać w roku kalendarzowym do czasu, aż podstawa ich wymiaru osiągnie roczny limit. Inaczej jest z podatkiem dochodowym od osób fizycznych, który jest progresywny. Po przekroczeniu określonego progu dochodu w roku kalendarzowym, od nadwyżki dochodu ponad ten próg powinien być naliczany podatek według wyższej stawki.
Po przekroczeniu limitu podstawy wymiaru składek i/lub podstawy opodatkowania zmieniają się zasady, według których należy ustalić wysokość wynagrodzenia pracownika do wypłaty. Gdy doszło do przekroczenia rocznej podstawy wymiaru składek, zwiększa się podstawa opodatkowania. Jeśli nastąpi przekroczenie progu podatkowego, płatnik musi dodatkowo pobrać wyższy podatek.
I. Ograniczenie rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe
Roczna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe jest ograniczona do kwoty 30-krotności prognozowanego na dany rok przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej. Prognozowane wynagrodzenie określa ustawa budżetowa. W 2011 r. kwota rocznego ograniczenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wynosi 100 770 zł.
Jeśli z dokumentacji płacowej płatnika wynika, że w danym miesiącu przychód przekroczy kwotę ograniczenia, płatnik oblicza i przekazuje składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tylko od tej części podstawy wymiaru składek, która nie spowoduje przekroczenia limitu 30-krotności. Od 1 stycznia 2010 r. rocznemu ograniczeniu podstawy wymiaru składek podlegają również składki na Fundusz Emerytur Pomostowych.
Od nadwyżki ponad roczny limit płatnik nadal ma obowiązek naliczać składki na ubezpieczenia chorobowe, wypadkowe i zdrowotne oraz na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.
Podstawa wymiaru składek w miesiącu przekroczenia - jeden zakład pracy
Jeśli pracownik od początku roku pracuje w tym samym zakładzie i nie ma innych tytułów do ubezpieczeń społecznych, płatnik w bardzo prosty sposób może ustalić wysokość podstawy wymiaru, od której w danym roku zostały opłacone za pracownika składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Powinien zsumować przychody, które pracownik otrzymał w danym roku kalendarzowym - ale tylko te, od których zostały opłacone składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.