Potrącenia ustawowe

Potrącenia można podzielić na 2 grupy: ustawowe, czyli takie, które nie wymagają zgody pracownika, i pozostałe - dobrowolne, przy dokonywaniu których pisemna zgoda pracownika jest bezwzględnie konieczna.

Bez zgody pracownika potrąceniom z wynagrodzenia netto (po odliczeniu składek ZUS, składki na ubezpieczenie zdrowotne i zaliczki na podatek) podlegają tylko następujące należności (art. 87 § 1 k.p.):

● sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych,

● sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne,

● zaliczki pieniężne udzielone pracownikowi,

● kary pieniężne przewidziane w art. 108 k.p. (za nieprzestrzeganie przez pracownika przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy lub przepisów przeciwpożarowych, opuszczenie pracy bez usprawiedliwienia, stawienie się do pracy w stanie nietrzeźwości lub spożywanie alkoholu w czasie pracy).

Potrąceń dokonuje się w wyżej wymienionej kolejności. Świadczy to o pewnej hierarchii, czyli konkretne należności mają pierwszeństwo przed innymi. Jest to ważne szczególnie przy zbiegu kilku różnych potrąceń.

Świadczenia alimentacyjne

Zdecydowanie uprzywilejowanymi należnościami są alimenty i to one są na pierwszym miejscu, jeśli chodzi o kolejność potrąceń. Najpierw muszą się zatem znaleźć środki na pokrycie świadczeń alimentacyjnych, a dopiero po ich ściągnięciu, gdy jeszcze pozostanie odpowiednia ilość środków, można potrącać kolejne wierzytelności.