ODPOWIEDZIALNOŚĆ CZŁONKÓW ZARZĄDU ZA NIEOPŁACONE SKŁADKI

Ryszard Sadlik

sędzia Sądu Okręgowego w Kielcach

w zła sytuacja finansowa firmy

w ciężar dowodu

Członkowie zarządu spółki z o.o. odpowiadają w sposób solidarny za niezapłacone przez spółkę składki na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych. Może to stanowić znaczne obciążenie dla osób sprawujących tę funkcję.

W praktyce zakres i podstawy odpowiedzialności członków zarządu za nieopłacone składki wywołują wiele wątpliwości, dlatego warto zwrócić uwagę na orzecznictwo Sądu Najwyższego dotyczące tej problematyki.

Osoby pełniące funkcje członków zarządu spółek kapitałowych w sposób subsydiarny odpowiadają za niezapłacone przez spółkę składki na ubezpieczenia społeczne. Odpowiedzialność ta wynika z art. 31 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2009 r. nr 205, poz. 1585 ze zm., zwanej dalej ustawą systemową), który odsyła do art. 116 Ordynacji podatkowej (DzU z 2005 r. nr 8, poz. 60 ze zm.).

Za zaległości podatkowe spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji, spółki akcyjnej lub spółki akcyjnej w organizacji odpowiadają solidarnie całym swoim majątkiem członkowie jej zarządu, jeżeli egzekucja z majątku spółki okazała się w całości lub w części bezskuteczna, a członek zarządu:

w nie wykazał, że:

- we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęto postępowanie zapobiegające ogłoszeniu upadłości (postępowanie układowe) albo

- niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości lub niewszczęcie postępowania zapobiegającego ogłoszeniu upadłości (postępowania układowego) nastąpiło bez jego winy;

w nie wskazuje mienia spółki, z którego egzekucja umożliwi zaspokojenie zaległości podatkowych spółki w znacznej części (art. 116 Ordynacji podatkowej).

Przy czym odpowiedzialność członków zarządu obejmuje tylko zaległości podatkowe z tytułu zobowiązań, których termin płatności upływał w czasie pełnienia przez nich obowiązków członka zarządu, oraz zaległości wymienione w art. 52 powstałe w czasie pełnienia obowiązków członka zarządu m.in. zwrot podatku, jeżeli podatnik otrzymał go nienależnie (art. 116 § 2 Ordynacji podatkowej).