ZWIĄZKI ZAWODOWE W FIRMIE

Marek Rotkiewicz

l uprawnienia członków związku

l obowiązki pracodawcy

l odpowiedzialność za naruszenie przepisów o ochronie związkowej

Jeżeli pracodawca w zakładzie pracy, w którym działają związki zawodowe, nie wykonuje wobec nich swoich obowiązków, może to skutkować problemami z utrzymaniem dyscypliny pracy w zakładzie, a w niektórych przypadkach nawet odpowiedzialnością karną osób zarządzających zakładem.

Związki zawodowe mogą być tworzone przede wszystkim przez pracowników. Ponadto tworzenie i członkostwo w związkach zawodowych może dotyczyć także członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych oraz osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej, jeżeli nie są pracodawcami.

Członkami związku zawodowego poza tymi osobami mogą być osoby wykonujące pracę nakładczą w zakładzie pracy, z którym nawiązały umowę o pracę nakładczą.

Szczegółowe regulacje w zakresie osób uprawnionych do wstępowania do związków i ich tworzenia zawiera art. 2 ustawy z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (DzU z 2001 r. nr 79, poz. 854 ze zm.; zwanej dalej ustawą). Ponadto należy także pamiętać o międzynarodowych regulacjach związkowych, w szczególności Konwencji nr 87 Międzynarodowej Organizacji Pracy z 9 lipca 1948 r. dotyczącej wolności związkowej i ochrony praw związkowych (DzU z 1958 r. nr 29, poz. 125; zwanej dalej Konwencją nr 87).

Zasady członkostwa w związku zawodowym oraz sprawowania funkcji związkowych ustalają statuty i uchwały statutowych organów związkowych. Przede wszystkim będzie to dotyczyć regulacji odnoszących się do:

l nabycia i utraty członkostwa,

l zasad wyboru władz związku,

l praw i obowiązków członków.

Organizacje pracowników mają prawo do:

l opracowywania swoich statutów i regulaminów wewnętrznych,

l swobodnego wybierania przedstawicieli,

l powoływania swojego zarządu,

l działalności oraz

l układania swojego programu działania (art. 3 Konwencji nr 87).

Pewne ograniczenia mogą być tutaj wprowadzone, ale absolutnie nie mogą mieć charakteru dyskryminacyjnego. Mogą odnosić się do rodzaju pracy wykonywanej przez członków związku, np. organizacja związkowa zrzeszająca pracowników zatrudnionych przy produkcji w zakładzie pracy.