USPRAWIEDLIWIANIE NIEOBECNOŚCI W PRACY
l Zaświadczenie lekarskie
Michał Culepa
l Naruszenie terminu doręczenia zwolnienia lekarskiego
l Uchybienia formalnoprawne
l Prawotwórcza rola zwyczaju
Konsekwencje nieusprawiedliwionej nieobecności mogą być bardzo poważne. Pracownik powinien wiedzieć, w jaki sposób i z jakich przyczyn musi usprawiedliwić nieobecność w pracy, a pracodawca - kiedy nieobecność musi usprawiedliwić, a kiedy może ją uznać za nieusprawiedliwioną.
Obowiązek wykonywania pracy w konkretnym miejscu (siedzibie pracodawcy, zakładzie pracy, oddziale pracodawcy lub gdzie indziej) i dalsze obowiązki z tego wynikające określa umowa o pracę, a także inne przepisy prawa pracy regulujące wykonywanie obowiązków przez pracowników u danego pracodawcy lub w danym zakładzie. Tymi przepisami będą regulamin pracy, rzadziej układ zbiorowy.
Zgodnie z art. 100 § 1 k.p. pracownik jest obowiązany wykonywać pracę sumiennie i starannie oraz stosować się do poleceń przełożonych, które dotyczą pracy, jeżeli nie są one sprzeczne z przepisami prawa lub umową o pracę. Do podstawowych obowiązków pracownika należy również przestrzeganie czasu pracy ustalonego w zakładzie pracy oraz obowiązującego regulaminu pracy i ustalonego w zakładzie pracy porządku (art. 100 § 2 pkt 1-2 k.p.). Z tych obowiązków pracownika może wynikać konieczność wykonywania pracy w określonym miejscu i w określonych godzinach.
Pracownik co do zasady powinien więc w godzinach pracy przebywać w swoim miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy. Nieobecność w pracy jest więc sytuacją wyjątkową i jako taka powinna być usprawiedliwiona przez pracownika.
Nieusprawiedliwiona nieobecność oznacza w pierwszej kolejności niemal pewne ukaranie przez pracodawcę karą porządkową - upomnienia lub nagany (art. 108 § 1 pkt 1-2 k.p.). Pracodawca może również - niezależnie od wspomnianych wyżej konsekwencji - ukarać pracownika za nieusprawiedliwioną nieobecność także karą pieniężną w wysokości 1-dniowego wynagrodzenia za każdy dzień takiej nieobecności (art. 108 § 2-3 k.p.).