Jak zmienić wynagrodzenie

Zmiana wysokości lub zasad naliczania wynagrodzenia wymaga porozumienia obu stron umowy. Kodeks pracy w art. 42 przewiduje odstępstwo od tej reguły, dając pracodawcy możliwość jednostronnej zmiany warunków umowy. Według art. 42 § 2 wypowiedzenie warunków pracy lub płacy uważa się za dokonane, jeżeli pracownikowi zaproponowano na piśmie nowe warunki. Pracownik może odmówić przyjęcia zaproponowanych warunków pracy lub płacy. Wówczas umowa o pracę rozwiązuje się z upływem okresu dokonanego wypowiedzenia. Jeżeli pracownik przed upływem połowy okresu wypowiedzenia nie złoży oświadczenia o odmowie przyjęcia zaproponowanych warunków, uważa się, że wyraził zgodę na te warunki. Pismo pracodawcy wypowiadające warunki pracy lub płacy powinno zawierać pouczenie w tej sprawie. W razie braku takiego pouczenia, pracownik może do końca okresu wypowiedzenia złożyć oświadczenie o odmowie przyjęcia zaproponowanych warunków - art. 42 § 3 k.p.

Zmiana wysokości wynagrodzenia za pracę zawsze może nastąpić w drodze porozumienia stron. Pracodawca powinien przedstawić pracownikowi nowe warunki wynagradzania na piśmie, z oznaczeniem daty, od kiedy będą obowiązywać, oraz uzyskać wyraźną aprobatę pracownika na ich obowiązywanie. Niezaakceptowanie przez pracownika nowych warunków wymaga wypowiedzenia zmieniającego określonego w art. 42 k.p. Propozycję zmiany warunków umowy o pracę może przedstawić także pracownik. Po zaaprobowaniu jej przez pracodawcę nowe warunki wiążą strony.

W wyroku z 8 sierpnia 1998 r. (I PKN 29/98, OSNP 1999/7/242) Sąd Najwyższy przyjął, że porozumienie stron zmieniające warunki płacy nie podlega ocenie według reguł określonych w art. 42 § 2 k.p.

Wyrok ten zapadł po rozpoznaniu kasacji pozwanego pracodawcy - Zarządu Regionu NSZZ „Solidarność” w K. od wyroku sądu apelacyjnego - sądu pracy i ubezpieczeń społecznych z 24 września 1997 r. zasądzającego od pozwanego na rzecz powódki Małgorzaty K. kwotę 21 554,40 zł z ustawowymi odsetkami z tytułu wyrównania nieprzedawnionego wynagrodzenia za pracę, należnego powódce za okres od września 1992 r. do sierpnia 1995 r.