Czas pracy

CZAS PRACY

Wojciech Sobótka

Czas pracy jest istotnym elementem treści stosunku pracy, którego przestrzeganie jest jednym z podstawowych obowiązków pracowników. Jest on także miernikiem okresu trwania pracy pracowników, określającym rozmiary dnia, tygodnia lub innego okresu pracy. W publikacji przedstawiamy Państwu najistotniejsze pytania dotyczące tego zakresu Kodeksu pracy, tym bardziej że ostatnia nowelizacja kodeksu w tym zakresie daje podstawę do powstania różnych ciekawych zagadnień z tym związanych.

Jak rozumieć pojęcie „czas pracy”?

Zgodnie z definicją zawartą w art. 128 k.p. czasem pracy jest czas, w którym pracownik pozostaje w dyspozycji pracodawcy w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy.

W piśmiennictwie i orzecznictwie przyjmuje się, że w dyspozycji pracodawcy (osoby działającej w imieniu pracodawcy) pozostaje tylko taki pracownik, który będąc w odpowiednim – dla zajmowanego stanowiska pracy – stanie psychofizycznym i intelektualnym jest w gotowości do świadczenia pracy, przede wszystkim:

l świadczy umówioną pracę,

lświadczy pracę zastępczą, gdy praca umówiona nie może być wykonywana,

l świadczy pracę na rzecz i w interesie pracodawcy albo zachowuje się w sposób oczekiwany przez pracodawcę,

l pozostaje w gotowości do świadczenia pracy.

Do czasu pracy – oprócz czasu pozostawania w dyspozycji pracodawcy – wlicza się określone przepisami okresy niewykonywania pracy, jeżeli pracownik był gotów do jej wykonywania, a przede wszystkim:

l z mocy szczególnych uregulowań:

– przerwy w wykonywaniu pracy z przyczyn dotyczących pracodawcy, gdy pracownik będąc w gotowości do wykonywania pracy doznał przeszkód uniemożliwiających jej wykonywanie (art. 81 § 1 k.p.),

– przerwa trwająca co najmniej 15 minut (nieprzerwanie) przysługująca pracownikom, których dobowy wymiar czasu pracy wynosi co najmniej 6 godzin (art. 129¹⁰ k.p.),

– przerwa przysługująca pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych albo szczególnie szkodliwych dla zdrowia, określona w układzie zbiorowym pracy lub regulaminie pracy (art. 130 k.p.),