Data publikacji: 20.04.2002
Szkolenia pracowników
Problematykę związaną z kwalifikacjami zawodowymi pracowników można podzielić na trzy podstawowe segmenty: zdobywania kwalifikacji zawodowych, uzupełniania posiadanych kwalifikacji zawodowych oraz poszerzania posiadanych kwalifikacji zawodowych. Niezależnie od tego podziału przepisy szczególne nakładają zarówno na pracodawców, jak i pracowników obowiązek przeszkolenia np. w zakresie bhp lub obowiązek dokształcania w przypadku kierowców.
Koszty pracodawców i przychody pracowników
Pracownicy zatrudnieni na umowę o pracę mogą korzystać z pomocy pracodawców w finansowaniu kosztów podnoszenia kwalifikacji. Zagadnienia związane z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych pracowników regulowane są przepisami:
• art. 17 Kodeksu pracy, który mówi, że pracodawca jest obowiązany ułatwiać pracownikom podnoszenie kwalifikacji zawodowych,
• art. 103 Kodeksu pracy, zgodnie z którym pracodawca w zakresie i na warunkach ustalonych w drodze rozporządzenia wykonawczego ułatwia pracownikom podnoszenie kwalifikacji zawodowych,
• rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej oraz Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie zasad i warunków podnoszenia kwalifikacji zawodowych i wykształcenia ogólnego dorosłych, zwanego dalej „rozporządzeniem o podnoszeniu kwalifikacji”.
Zapewnienie pracownikom możliwości podnoszenia kwalifikacji zawodowych jest jednym z obowiązków pracodawcy wymienionym również w art. 94 Kodeksu pracy. Jest to jednak obowiązek o charakterze ogólnym, który nie stanowi o zobowiązaniu pracodawcy wobec indywidualnego pracownika do szkolenia w danym zakresie.
Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z 25 maja 2000r. (sygn. I PKN 657/99) określony w art. 94 Kodeksu pracy obowiązek pracodawcy ułatwiania pracownikom podnoszenia kwalifikacji zawodowych nie oznacza, że pracownik może domagać się od pracodawcy zorganizowania i przeprowadzenia określonego szkolenia, uznawanego za niezbędne. Przepis ten, zdaniem Sądu Najwyższego, wskazuje na ogólną powinność pracodawcy wspierania pracowników w podnoszeniu kwalifikacji zawodowych lub zdobywania nowych kwalifikacji, nie daje natomiast podstawy do indywidualnych roszczeń pracowników o przyznanie świadczeń na ten cel, jeżeli szkolenie nie należy do obowiązków pracodawcy (np. w zakresie bhp, przekwalifikowania pracowników, przyuczenia do zawodu). W art. 94 k.p. wymienione zostały przykładowe obowiązki pracodawcy, lecz nie nadano im charakteru zindywidualizowanego.