Pełnomocnik podatkowy
W relacjach z organami podatkowymi podatnicy i inne podmioty mogą działać osobiście albo za pośrednictwem pełnomocnika. Znaczenie pełnomocnika w sprawach podatkowych stale wzrasta. Podatnik często nie radzi sobie samodzielnie z fiskalizmem organów podatkowych, nieprecyzyjnymi przepisami prawa podatkowego oraz często sprzecznymi ze sobą interpretacjami tych przepisów.
Stan prawny na 8 listopada 2011 r.
Funkcja i rola pełnomocnika
Funkcję i rolę pełnomocnika w postępowaniu podatkowym najlepiej określił Sąd Najwyższy w postanowieniu z 9 września 1993 r. (sygn. akt III ARN 45/93), w którym stwierdził: strona postępowania ustanawiająca pełnomocnika chroni się przed skutkami nieznajomości prawa, a jeżeli organ administracji pomija pełnomocnika w toku czynności postępowania, to niweczy skutki staranności strony w dążeniu do ochrony swych praw i interesów oraz otrzymania takiej ochrony prawnej, jaką powinna ona uzyskać w państwie prawa. Jak widać, pełnomocnik w postępowaniu podatkowym jest przez podatnika ustanawiany w celu uzyskania jak najlepszej ochrony prawnej. Sformułowanie "pełnomocnictwo" (w prawie podatkowym, ale nie tylko) ma dwa znaczenia. Przyjmuje się, że pełnomocnictwem jest:
w jednostronna czynność prawna upoważniająca pełnomocnika do działania oraz
w dokument, z którego wynika upoważnienie do działania pełnomocnika w imieniu mocodawcy.
Rodzaje pełnomocnictwa
Pełnomocnictwa uregulowane w przepisach prawa podatkowego można podzielić ze względu na charakter przepisów, z których wynikają. Możemy wyodrębnić pełnomocnictwa wynikające z materialnych przepisów prawa podatkowego, do których zalicza się pełnomocnictwo do podpisywania deklaracji oraz pełnomocnictwo do podpisywania deklaracji składanych za pomocą środków komunikacji elektronicznej (art. 80a Ordynacji podatkowej). Natomiast wśród pełnomocnictw wynikających z przepisów proceduralnych wymienia się pełnomocnictwa:
w udzielane w postępowaniu podatkowym,
udzielane w toku kontroli podatkowej,