Środki trwałe w prawie bilansowym i podatkowym

Na niemalże wszystkich podatników ustawodawca nakłada obowiązek ewidencjonowania środków trwałych, ze względu na fakt, że ich wykorzystywanie w działalności gospodarczej ma istotny wpływ na kształtowanie wyniku finansowego jednostki.

Podatnicy karty podatkowej są zwolnieni z tego obowiązku, co nie znaczy, że mają zakaz na prowadzenie takiej ewidencji. W przypadku zmiany formy opodatkowania (np. rezygnacja z karty podatkowej i przejście na zasady ogólne) podatnicy mają obowiązek założyć ewidencję środków trwałych i uwzględnić w niej odpisy amortyzacyjne przypadające za okres opodatkowania w formie zryczałtowanego podatku dochodowego. Jeśli natomiast podatnik przechodzi z zasad ogólnych na zasady opodatkowania kartą podatkową, wówczas ma obowiązek przechowywania ewidencji środków trwałych przez 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym księgi podatkowe były prowadzone.

Drugą formą ryczałtowego opłacania podatków obok karty podatkowej jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Przy tej formie opodatkowania podatnik nie dokonuje amortyzacji, czyli nie obniża przychodu o odpisy amortyzacyjne. Zgodnie jednak z treścią art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym (Dz.U. nr 144, poz. 930 z późn. zm.; ost. zm. Dz.U. z 2002 r. nr 169, poz. 1384), podatnicy i spółki, których wspólnicy są opodatkowani w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, są obowiązani prowadzić wykaz środków trwałych. Wykaz ten powinien zawierać co najmniej następujące dane: