Wyrok NSA z 30 października 2000 r., sygn. akt I SA/Lu 827/99

Zastrzeżenie prawa nabycia przedmiotu leasingu przez leasingobiorcę po upływie okresu trwania umowy jest postanowieniem umownym jednostronnie zobowiązującym w tym znaczeniu, że w razie zajścia przewidzianych umową warunków, od których zależy powstanie prawa leasingobiorcy do nabycia przedmiotu leasingu, leasingodawca zobowiązany jest do respektowania uprawnienia leasingobiorcy i jego roszczeń w tym zakresie, natomiast leasingobiorca jest w tym zakresie tylko uprawnionym, nie jest zaś zobowiązanym. Polskie prawo cywilne nie zna instytucji wypowiedzenia uprawnień przez uprawnionego - uprawnionemu pozostaje wybór pomiędzy realizacją swojego uprawnienia (w sprawie niniejszej - wykonaniem prawa do nabycia rzeczy) a rezygnacją z wykonania tego prawa. W związku z tym oświadczenie leasingobiorcy o niewykonywaniu prawa do nabycia przedmiotu leasingu, niezależnie od sformułowania tego oświadczenia i jego nazwy, oznaczać może co najwyżej dokonanie wyboru o rezygnacji z wykonywania prawa, nie zaś wypowiedzenie prawa.

Z uzasadnienia:

(...) Ponownie rozpoznając odwołanie Izba Skarbowa dokonała dokładnej analizy umowy leasingu zawartej 5 grudnia 1994 r. pomiędzy Towarzystwem Leasingowym spółką z o.o. w L. a spółką cywilną „A.”, w której podatnik był wspólnikiem; przedmiotem umowy był samochód POLONEZ TRUCK. W szczególności analizy dokonano w świetle przepisów rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 6 kwietnia 1993 r. w sprawie zaliczania przedmiotu umów najmu lub dzierżawy rzeczy albo praw majątkowych do majątku stron tych umów oraz art. 22 ust. 1 i art. 23 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż na brak takiej analizy zwracał uwagę NSA w swoim wyroku.

Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 2 ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków ponoszonych przez najemcę lub dzierżawcę albo używającego z tytułu najmu lub dzierżawy rzeczy albo praw majątkowych oraz realizacji umów o podobnym charakterze, stanowiących spłatę określonej w umowie wartości przedmiotu najmu lub dzierżawy albo używania, jeżeli rzecz tę lub prawo, zgodnie z odrębnymi przepisami, zalicza się do składników majątku najemcy lub dzierżawcy albo używającego.