Świadczenia na rzecz pracowników - wybrane zagadnienia

W myśl zasady powszechności opodatkowania wszelkie świadczenia na rzecz pracownika stanowią jego przychód podlegający opodatkowaniu. Ustawodawca przewiduje jednak szereg wyjątków od tej zasady. Nie wszyscy pracodawcy zdają sobie sprawę, iż wynagrodzenie pieniężne może być zastąpione (bądź uzupełnione) świadczeniami zwolnionymi od podatku. Takie elementy wynagrodzenia mogą przynieść pewne oszczędności podatkowe. Pracodawca bowiem, zamiast wypłacać wynagrodzenie podlegające opodatkowaniu, przez co jest ono de facto znacznie zmniejszone, może zastąpić je ekwiwalentnym świadczeniem. Ponadto atrakcyjny i dobrze skonstruowany pakiet świadczeń pozapłacowych jest doskonałym systemem motywacyjnym pracowników.

Poniżej przedstawiamy wybrane możliwości kształtowania wynagrodzenia pracownika, których znajomość pozwoli je zwiększyć dzięki oszczędności na podatku.

Jednym z podstawowych elementów „pakietów motywacyjnych” dla pracownika jest oddanie mu do dyspozycji samochodu służbowego. Samochód taki stanowi składnik majątku firmy i - co za tym idzie - to pracodawcę obciążają koszty związane z jego eksploatacją. Tak więc pracownik - ponosząc wydatek np. na benzynę - otrzymuje fakturę z danymi pracodawcy. Po zakończeniu miesiąca pracodawca zwraca pracownikowi poniesione wydatki, zaliczając ich wartość do kosztów uzyskania przychodów. Ponieważ celem przekazania samochodu jest wykorzystywanie go w sprawach służbowych, rzadko się zdarza, aby pracodawca uwzględniał przy rozliczeniu pracownika przychód z tego tytułu. Przeważnie pracodawcy ustalają pewne limity wydatków, które zwracają pracownikowi, natomiast nadwyżkę musi on pokrywać z własnej kieszeni. Musimy jednak pamiętać, iż organy podatkowe będą bacznie przyglądać się rozmiarom wydatków na eksploatację samochodu służbowego, a przede wszystkim temu, czy nie przekraczają one znacząco wysokości kosztów wynikających z charakteru pracy i wykonywanych czynności. Jeżeli organy podatkowe uznają, iż samochód był wykorzystywany na cele prywatne, mogą doliczyć wydatki zwracane przez pracodawcę do przychodów pracownika. W praktyce jednak organom podatkowym trudno jest wyodrębnić, kiedy samochód jest używany do celów służbowych, a kiedy do prywatnych.