Prawa autorskie w działalności gospodarczej

Rozpatrując wykorzystywanie praw autorskich w działalności gospodarczej, trzeba sobie uświadomić, że stanowią one tylko jeden i to nie najistotniejszy z aspektów tej działalności. Ściślej rzecz ujmując, chodzi właściwie o majątkowe prawa autorskie, decydujące o możliwości praktycznego wykorzystania poszczególnych utworów w działalności komercyjnej - przez umowne nimi dysponowanie (osobiste prawa autorskie obrotowi cywilnoprawnemu nie podlegają - por. art. 16 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych).

Majątkowe prawa autorskie, czyli prawa do:

1) korzystania z utworu,

2) rozporządzania nim oraz

3) wynagrodzenia za korzystanie z utworu (por. art. 17 powyższej ustawy)

stanowią - podobnie jak inne prawa majątkowe, np. prawo własności oraz pozostałe prawa rzeczowe - składnik mienia w ujęciu cywilistycznym (zgodnie z jego definicją z art. 44 k.c.).

W ujęciu rachunkowym (bilansowym) - bardzo istotnym dla sfery prowadzenia działalności gospodarczej - prawa majątkowe to z kolei tzw. aktywa (por. art. 3 ust. 1 pkt 12 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694), czyli aktywne składniki majątku przedsiębiorcy, prezentujące określoną, dającą się wycenić wartość. W rachunkowo-podatkowym kontekście majątkowe prawa autorskie mogą być dokładniej klasyfikowane jako składniki majątku trwałego, stanowiące tzw. wartości niematerialne i prawne, podlegające amortyzacji (por. np. art. 22b ust. 1 pkt 4 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.).