Zakup działki z rozpoczętą budową

Wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe są wyjątkiem od zasady równości i powszechności opodatkowania. Konsekwencją tego jest wyjątkowy charakter ulg, odliczeń i zwolnień pojmowanych ściśle i zawężająco. Dlatego też przepisy wprowadzające takie ulgi nie mogą być interpretowane z zastosowaniem wykładni rozszerzającej albo ścieśniającej, a jedynie z zastosowaniem wykładni literalnej. Literalnie zaś art. 27a ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (w brzmieniu obowiązującym do końca 2001 r.) stanowi, iż ulga w podatku przysługuje tym podatnikom, którzy w roku podatkowym mieli wydatki na własne cele mieszkaniowe, przeznaczone na zakup gruntu lub odpłatne przeniesienie prawa wieczystego użytkowania gruntu pod budowę budynku mieszkalnego. Użyte przez ustawodawcę sformułowanie „pod budowę” każe uznać, że grunt ten w chwili nabycia powinien być przeznaczony pod mający dopiero powstać budynek mieszkalny. Zatem istnienie na nabywanym gruncie budynku uniemożliwia skorzystanie z ulgi podatkowej. Należy przy tym podkreślić, iż fakt niezakończenia budowy nie ma znaczenia dla omawianej kwestii. Budowa budynku mieszkalnego jest bowiem odrębnym tytułem do skorzystania z innej ulgi podatkowej, tj. związanej z budową samego budynku. Jak słusznie zauważył Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 31 lipca 1997 r. (sygn. akt I SA/Łd 559/96), odmienna interpretacja prowadziłaby w istocie do powstania sytuacji, w której każdoczesny nabywca działki zabudowanej domem mieszkalnym nie zasiedlonym bądź bez odbioru technicznego byłby uprawniony do odliczenia wydatków dokonanych na zakup gruntu, gdyż grunt ten został nabyty „pod zabudowę”. Byłoby to niezgodne zarówno z wolą ustawodawcy, jak i literalnym brzmieniem wskazanego na wstępie przepisu. Wolą ustawodawcy było bowiem umożliwienie podatnikom odliczenia od podatku 19 proc. wydatków na nabycie gruntu „pod budowę” budynku mieszkalnego, a nie na przykład „w związku z budową” czy „gruntu zabudowanego”.