Ważne dla przedsiębiorców

ZMIANY W PRAWIE

Rewolucja w postępowaniach grupowych

Od 29 sierpnia br. na straży ochrony zbiorowych interesów konsumentów stoi już nie tylko prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, lecz także organizacje konsumenckie. Zyskały one prawo do wytaczania przed sądem powszechnym pozwów zbiorowych przeciwko przedsiębiorcom, którzy naruszają interesy klientów.

Takie rozwiązanie wprowadziła ustawa z 24 lipca 2024 r. o zmianie ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym oraz niektórych innych ustaw. Wcześniej wspomniane postępowanie można było wszcząć w sprawach o roszczenia odszkodowawcze (za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny z tytułu tzw. czynów niedozwolonych – np. zniszczenia czyjejś rzeczy oraz niewykonania umowy) bądź o ochronę konsumentów. Sprawy ich dotyczące mogły (i nadal mogą) być rozpoznane w postępowaniu grupowym pod warunkiem dochodzenia roszczeń jednego rodzaju, opartych na tej samej lub takiej samej podstawie faktycznej. Dodatkowo reprezentowana w sprawie grupa pokrzywdzonych musiała (i nadal musi) liczyć przynajmniej 10 osób.

Obecnie dzięki znowelizowanym regulacjom w postępowaniu grupowym można rozpoznawać także sprawy o stwierdzenie stosowania praktyk naruszających ogólne interesy konsumentów lub o roszczenia związane ze stosowaniem tych praktyk. Przy czym w sprawach o stwierdzenie stosowania praktyk naruszających ogólne interesy konsumentów nie może być stosowany ww. próg liczby reprezentowanych. A zatem powództwo może zostać wytoczone „abstrakcyjnie” – bez konieczności zebrania odpowiedniej liczby reprezentowanych konsumentów. Jeśli jednak takie powództwo będzie dotyczyło roszczeń odszkodowawczych konsumentów za stosowanie wspomnianych praktyk, wówczas wymóg warunku liczbowego nadal będzie istniał.

Uwaga! W postępowaniu grupowym w sprawach konsumenckich można występować z wynikającymi z odrębnych przepisów „roszczeniami, które mogą być dochodzone w związku ze stosowaniem praktyk naruszających ogólne interesy konsumentów”. Chodzi tu m.in. o żądanie odszkodowania, złożenia oświadczeń o określonej treści czy wszelkiego rodzaju roszczenia reklamacyjne uregulowane w przepisach konsumenckich.