Jak rozliczyć w VAT i PIT zmianę sposobu wykorzystania nieruchomości

Przedsiębiorca, który świadczy usługi architektoniczne, od rozpoczęcia działalności w 2014 r. ma status podatnika VAT czynnego i wykonuje wyłącznie czynności opodatkowane VAT. Przedsiębiorca rozlicza PIT na zasadach podatku liniowego, prowadząc podatkową księgę przychodów i rozchodów metodą kasową, a VAT i zaliczki na PIT opłaca na zasadach ogólnych za okresy miesięczne. W pierwszych latach działalności przedsiębiorca wynajmował biuro, natomiast w okresie od stycznia do października 2018 r. wybudował budynek mieszkalny. Z uwagi na to, że budynek miał służyć m.in. prowadzonej działalności gospodarczej, został on zaliczony do środków trwałych. Budynek został oddany do używania w październiku 2018 r. i w tym miesiącu został też wprowadzony do środków trwałych. Oddając budynek do używania, przedsiębiorca przeznaczył 30 proc. powierzchni na prowadzenie działalności gospodarczej (biuro). W związku z tym od listopada 2018 r. przedsiębiorca dokonywał odpisów amortyzacyjnych od tego budynku. Od stycznia 2023 r. zaprzestał ich dokonywania w związku ze zmianami wprowadzonymi Polskim Ładem, który wprowadził zakaz amortyzacji budynków i lokali mieszkalnych. Z uwagi na to, że tylko część (30 proc.) budynku mieszkalnego miała być wykorzystywana do prowadzenia działalności gospodarczej (biuro), a pozostała (70 proc.) służyła celom osobistym (mieszkanie), przedsiębiorca do końca 2022 r. dokonywał odpisów amortyzacyjnych w wysokości ustalonej od wartości początkowej budynku odpowiadającej stosunkowi powierzchni użytkowej wykorzystywanej do prowadzenia działalności gospodarczej do ogólnej powierzchni użytkowej tego budynku. W tak ustalonej wartości początkowej budynku został uwzględniony również VAT od nakładów na wytworzenie tego budynku niestanowiący podatku naliczonego. Nakłady na realizacje tej inwestycji były udokumentowane fakturami wystawionymi na przedsiębiorcę. Ponieważ przypisanie nakładów poniesionych na wytworzenie nieruchomości stanowiącej majątek przedsiębiorstwa podatnika (wykorzystywanej zarówno do celów wykonywanej przez tego podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów osobistych) w całości do działalności gospodarczej podatnika nie było możliwe, kwotę podatku naliczonego przedsiębiorca obliczył według udziału procentowego, w jakim ta nieruchomość jest wykorzystywana do celów działalności gospodarczej, tj. 30 proc. – stosownie do art. 86 ust. 7b ustawy o VAT. Łączna kwota VAT związana z realizacją tej inwestycji wyniosła 300 000 zł, a kwota podatku naliczonego ustalona zgodnie z art. 86 ust. 7b ustawy o VAT wyniosła 90 000 zł (300 000 zł x 30 proc.). Podatek naliczony w łącznej wysokości 90 000 zł został odliczony w deklaracjach VAT-7 za miesiące od stycznia do października 2018 r. Przedsiębiorca, dokonując tego odliczenia, nie stosował prewskaźnika, odliczenia częściowego ani odliczenia proporcjonalnego (struktury sprzedaży). W październiku 2023 r. przedsiębiorca, w związku z rozwojem firmy i zatrudnieniem nowych pracowników, podjął decyzję o przeznaczeniu dodatkowej powierzchni budynku (dotychczas używanej na cele osobiste) na cele firmowe. Po zmianie w październiku 2023 r. powierzchnia budynku zajęta na prowadzenie działalności gospodarczej wynosi 40 proc. ogólnej powierzchni budynku. Czy taka zmiana powoduje dla przedsiębiorcy konieczność dokonania jakichś rozliczeń w VAT i PIT?