Karta nauczyciela. Podsumowanie zmian

Zmiany w nowym roku szkolnym dotyczą nie tylko nauczycieli

Tradycyjnie na początku roku szkolnego wchodzi w życie nowelizacja Karty nauczyciela. Tak jest również w tym roku. Z tygodniowym poślizgiem, 6 września 2023 r., zaczęła obowiązywać ustawa z 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1672; dalej: nowelizacja). Chociaż nowela ta skupia się na zmianach regulacji oświatowych, to oprócz tego modyfikuje jeszcze 18 ustaw. Dlatego pojawił się zarzut, że naruszono zasady prawidłowej legislacji, gdyż jedną ustawą zmieniającą obejmuje się tylko jedną ustawę, a odstąpienie od tej reguły jest dopuszczalne tylko w przypadku, gdy między zmienianymi ustawami występują niewątpliwe związki tematyczne lub do zrealizowania zamysłu prawodawcy jest niezbędne jednoczesne dokonanie zmian w kilku ustawach. Tymczasem nowelizacja dotyczy wielu dziedzin i zagadnień, w tym m.in. wcześniejszych emerytur nauczycielskich, świadczeń kompensacyjnych, ocen pracy nauczycieli, zasad łączenia szkół i placówek, nadzoru nad szkołami i placówkami niepublicznymi, finansowania zadań oświatowych, zmian w zakresie sposobu naliczania odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych, kwestii związanych z zadaniami i składem rad sektorowych, instytutów badawczych, prowadzenia działalności edukacyjnej przez Sąd Najwyższy, opłat za studia, stypendiów, doktorantów, sprawozdań z działalności Sieci Badawczej Łukasiewicz, funkcjonowania Instytutu Rozwoju Języka Polskiego im. Świętego Maksymiliana Marii Kolbego (por. Joanna M. Karolczak, ekspert ds. legislacji w Biurze Analiz Sejmowych, „Ocena skutków prawnych regulacji zawartej w poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela, ustawy o instytutach badawczych, ustawy – Prawo oświatowe oraz niektórych innych ustaw”; druk sejmowy nr 3302).

przywrócenie emerytury nauczycielskiej

Najbardziej doniosłą zmianą zawartą w nowelizacji jest przywrócenie od 1 września 2024 r., po 26 latach, wcześniejszej emerytury nauczycielskiej.