Poradnia z prawa pracy

Pragmatyka zawodowa pracowników samorządowych nie przewiduje uprawnienia do zwolnienia z pracy z powodu siły wyższej. Czy urzędnicy mogą skorzystać z tego kodeksowego prawa? , Jeżeli tak, to kiedy trzeba złożyć wniosek i co wpisać w jego treści?

Wprawdzie ustawa z 21 listopada 2018 r. o pracownikach samorządowych (dalej u.p.s.) nie przewiduje zwolnienia z powodu działania siły wyższej, to jednak urzędnicy mogą skorzystać z tego prawa na mocy art. 43 ust. 1 u.p.s. Zgodnie z tym przepisem w sprawach nieuregulowanych w ustawie stosuje się odpowiednio przepisy kodeksu pracy. Przypomnijmy, że prawo do tego zwolnienia przewidziane zostało w nowym art. 1481 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (dalej k.p.). Przepis ten został dodany do k.p. przez nowelizację z 9 marca 2023 r., która weszła w życie 26 kwietnia br. Przewiduje on, że pracownikowi przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy w wymiarze 2 dni albo 16 godzin z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem, jeżeli jest niezbędna natychmiastowa obecność pracownika. W okresie tego zwolnienia od pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia w wysokości połowy wynagrodzenia (par. 1). O sposobie wykorzystania w danym roku kalendarzowym zwolnienia od pracy decyduje pracownik w pierwszym wniosku o udzielenie takiego zwolnienia złożonym w danym roku kalendarzowym (par. 2). Pracodawca jest obowiązany udzielić zwolnienia od pracy na wniosek zgłoszony przez pracownika najpóźniej w dniu korzystania z tego zwolnienia (par. 3). Zwolnienie od pracy udzielane w wymiarze godzinowym dla pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika. Niepełną godzinę zwolnienia od pracy zaokrągla się w górę do pełnej godziny (par. 4). Regulację w zakresie zwolnienia od pracy udzielanego w wymiarze godzinowym stosuje się odpowiednio do pracownika, dla którego dobowa norma czasu pracy, wynikająca z odrębnych przepisów, jest niższa niż osiem godzin (par. 5).