Czy wodociąg i kanalizacja to opodatkowane budowle

Długoletnia praktyka mogłaby sugerować, że odpowiedź na tak postawione pytanie jest oczywista: tak. Jeżeli jednak analizujemy najnowsze orzecznictwo – sytuacja nie jest już tak jednoznaczna. Wśród sądów administracyjnych kształtuje się bowiem pogląd, zgodnie z którym w określonych okolicznościach działalność wodno-kanalizacyjna nie jest działalnością gospodarczą

Zgodnie z ustawą z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 70; dalej: u.p.o.l.) budowla stanowi szczególny przedmiot opodatkowania. Generuje ona podatek wyłącznie wtedy, gdy jest związana z działalnością gospodarczą. Dla opodatkowania gruntu czy budynku, a więc pozostałych, wskazanych przez ustawę przedmiotów opodatkowania, spełnienie takiej przesłanki nie jest konieczne. Przyjęcie więc, że budowla podlega opodatkowaniu, wymaga potwierdzenia w co najmniej dwóch krokach. Po pierwsze, należy dokonać oceny danego obiektu pod względem technicznym. Budowlą jest bowiem tylko taki obiekt, który jest obiektem budowlanym w rozumieniu przepisów prawa budowlanego i jednocześnie nie jest budynkiem lub obiektem małej architektury. Budowlą będzie też urządzenie budowlane w rozumieniu przepisów ustawy z 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 2351; ost.zm. Dz.U. z 2023 r. poz. 553), które związane będzie z obiektem budowlanym w sposób zapewniający możliwość użytkowania tego obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem. Drugą konieczną w świetle u.p.o.l. przesłanką opodatkowania budowli jest jej związek z działalnością gospodarczą. Przy czym ustawodawca definiuje pojęcie związku budowli z działalnością gospodarczą. Zgodnie z przepisami budowla o charakterze gospodarczym (związana z działalnością) to budowla będąca w posiadaniu przedsiębiorcy lub innego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą. Nie samo jednak posiadanie ma tutaj charakter zasadniczy. Jak wskazał Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 24 lutego 2021 r. (sygn. akt SK 39/19), w pewnych okolicznościach decydujący ma być faktyczny związek budowli z prowadzonym biznesem.