analiza

Klauzula rebus sic stantibus, czyli sąd może uchronić przedsiębiorcę przed rażącą stratą

Wojna w Ukrainie, pandemia COVID-19, znaczny wzrost cen dóbr i usług czy ograniczenie dostępności surowców prowadzą do tego, że szczególnego znaczenia nabiera art. 3571 k.c., czyli klauzula rebus sic stantibus. Dzięki tej regulacji sąd może zmienić treść stosunku prawnego, a nawet go rozwiązać – dostosowując w ten sposób sytuację umowną stron do nadzwyczajnych zmian społeczno-gospodarczych.

Jedną z przesłanek zastosowania klauzuli rebus sic stantibus stanowi zaistnienie „groźby rażącej straty”. Jest to zwrot niedookreślony, jednak niewątpliwie nie chodzi tutaj o jakąkolwiek stratę. W literaturze i orzecznictwie za „rażącą stratę” uznaje się: „stratę zdecydowanie ponadprzeciętną, nieobjętą typowym ryzykiem gospodarczym”, „stratę niezdarzającą się w toku normalnej działalności gospodarczej”, „nadzwyczajny uszczerbek majątkowy”.