Sprawozdanie finansowe

Zbliża się 31 marca, a więc ostateczny termin, w którym należy sporządzić sprawozdanie finansowe za 2022 r. Co do zasady operacje ujęte w tym raporcie muszą być już zaewidencjonowane, zakończyć się już też powinny procedury związane z wycenami. Teraz księgowi sprawdzają, czy prawidłowo – w bilansie, rachunku zysków i strat oraz rachunku przepływów pieniężnych – przedstawiono skutki zdarzeń gospodarczych. Niestety zdarza się, że na tym etapie nadal pojawiają się problemy dotyczące ujawnień w zakresie rozrachunków czy zapasów. Dziś odpowiadamy na kolejne pytania związane ze sporządzaniem sprawozdań finansowych za 2022 r. ©℗

O co pytają na szkoleniach

problem W 2022 r. przekazaliśmy zaliczkę na poczet zakupu usług, które zostaną zrealizowane przez naszego kontrahenta w 2023 r. Zaliczka ta została przekazana w walucie obcej. Czy w tej sytuacji należy ją zaprezentować w sprawozdaniu? A jeśli tak, to czy należy ją wykazać w walucie obcej, czy jednak konieczna jest wycena?

odpowiedź Zgodnie z zasadami ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2023 poz. 120; dalej: u.r.) przekazaną przez jednostkę zaliczkę należy zaprezentować w pozycji aktywów. Jest ona bowiem związana z zakupami, które zostały przedpłacone. Przy czym, jeśli zaliczka została przekazana na poczet zakupu usług, to należy ją zaprezentować w pozycji „Zapasy zaliczki na dostawy”. Jeśli jednostka sporządza rachunek przepływów pieniężnych, to wartość zaliczki wpłynie na pozycję „Zmiana stanu zapasów”.

Zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 1 u.r. składniki aktywów (z wyłączeniem udziałów w jednostkach podporządkowanych wycenianych metodą praw własności) i pasywów wycenia się na dzień bilansowy po obowiązującym na ten dzień średnim kursie ogłoszonym dla danej waluty przez NBP. Z treści powołanego przepisu wynika więc, że wszystkie aktywa i pasywa (z pewnym wyłączeniem) należy na dzień bilansowy wyceniać według średniego kursu NBP obowiązującego na ten dzień.

Należy zauważyć, że z wyjaśnień zawartych w pkt 6.18 Krajowego Standardu Rachunkowości nr 11 „Środki trwałe” (KSR nr 11) wynika, że przedpłaty/zaliczki udzielone na poczet pozyskania środka trwałego wyrażone w walucie obcej przelicza się na walutę polską jedynie na moment ich przekazania. Jak uzasadnia KSR nr 11, ze względu na ich treść ekonomiczną nie dokonuje się ponownej wyceny przekazanych przedpłat/zaliczek ani na dzień bilansowy, ani na dzień przeprowadzenia transakcji zakupu (przyjęcia dostawy). Według stanowiska w sprawie rozrachunków z kontrahentami stosuje się zasadę wymienioną w pkt 6.18 KSR nr 11, również w odniesieniu do: