Dotacje związane z ochroną środowiska nie mogą być przyznawane na dowolne cele

W ocenie regionalnych izb obrachunkowych dopuszczalne są wyłącznie programy wspierające cele inwestycyjne, np. budowę oczyszczalni, nowe instalacje. Niedopuszczalne zaś są wydatki na usuwanie np. zużytych folii czy eksploatację instalacji – nawet tych ekologicznych

Tę linię orzeczniczą potwierdzają kolejne wyroki wojewódzkich sądów administracyjnych, a sprawy zaczynają też trafiać do NSA.

Gminy lub powiaty mogą przyjmować uchwały dotacyjne na podstawie ustawy z 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2556). Dla przypomnienia w art. 403 ust. 3 postanowiono, że finansowanie ochrony środowiska i gospodarki wodnej może polegać na udzielaniu dotacji celowej z budżetu gminy lub budżetu powiatu na finansowanie lub dofinansowanie kosztów inwestycji:

1) podmiotów niezaliczonych do sektora finansów publicznych, w szczególności:

a) osób fizycznych,

b) wspólnot mieszkaniowych,

c) osób prawnych,

d) przedsiębiorców;

2) jednostek sektora finansów publicznych będących gminnymi lub powiatowymi osobami prawnymi.

Ponadto, jak postanowiono w ust. 5 ww. regulacji, zasady udzielania omawianej dotacji celowej, obejmujące w szczególności kryteria wyboru inwestycji do finansowania lub dofinansowania oraz tryb postępowania w sprawie udzielania dotacji i sposób jej rozliczania, określa odpowiednio rada gminy albo rada powiatu w drodze uchwały.

Z kolei w ust. 6 przesądzono, że udzielenie dotacji celowej następuje na podstawie umowy zawartej przez gminę lub powiat z podmiotami określonymi w ust. 4. W przypadku gdy dotacja stanowi pomoc publiczną lub pomoc de minimis – jej udzielenie następuje z uwzględnieniem warunków dopuszczalności tej pomocy określonych w przepisach prawa Unii Europejskiej.