Samorządy! Lepiej uważajcie na cesję wierzytelności

Wykonawcy nie chcą czekać 30 dni na zapłatę i w dobie kryzysu wolą od razu skorzystać z faktoringu. Ale szybkie pieniądze to niejedyny powód takiego działania. Ten zabieg pozwala im także uciec od kar umownych, o czym gminy nie zawsze pamiętają

Możliwość dokonania cesji wierzytelności przez wykonawcę za uprzednią zgodą zamawiającego to jedno z najczęstszych postanowień występujących w umowach o zamówienie publiczne. A teraz - w dobie kryzysu ukraińskiego - dość często wykorzystywana. Prośba o pozwolenie na przeprowadzenie cesji występuje równie często jak prośby o wprowadzenie dodatkowych płatności częściowych czy skrócenie okresu płatności faktury (tj. ustanowienie takich reguł dotyczących realizacji umowy, które na pierwszy rzut oka nie pogarszają pozycji zamawiającego). Tymczasem zamawiający muszą się mieć na baczności, bo wyrażając zgodę na cesję, pozbywają się prawa do potrącania kar umownych. Bywa zresztą, że wykonawcy o tym wiedzą i z premedytacją wykorzystują. Prawo stoi bowiem po ich stronie, bo przejęcie zobowiązań przez osobę trzecią (np. faktora) w wyniku cesji oznacza utratę możliwości dokonywania potrąceń (dlaczego - o tym szerzej dalej). W efekcie zamawiający całkowicie może stracić dogodne narzędzie do stymulacji wykonawcy, co z kolei może pogorszyć jego sytuację ekonomiczną. A w konsekwencji może również narazić go na uzasadnione zarzuty dotyczące niegospodarności. Rozważając zatem zasadność wyrażenia zgody na dokonanie cesji, warto przeanalizować, co mówią przepisy oraz orzecznictwo, a także skutki, jakie może wywołać taka decyzja dla zamawiającego.