Praca zdalna uchodźcy z Ukrainy wciąż pod znakiem zapytania
Chodzi o te osoby, które z terytorium Polski wykonują ją na rzecz swoich ukraińskich pracodawców. Zdaniem MRiPS jest to dozwolone, ale co do takiego stanowiska istnieją poważne wątpliwości
Coraz więcej osób wykonuje pracę zdalną na rzecz pracodawcy zagranicznego, przebywając w Polsce. Wielu z tych pracowników to obywatele Ukrainy, którzy, uciekając przed wojną do Polski, musieli porzucić swoją dotychczasową stacjonarną pracę, ale z uwagi na jej charakter mogą dalej wykonywać ją zdalnie z Polski. Zarówno ci pracownicy, jak i ukraińskie firmy chcące kontynuować zatrudnienie ich podczas pobytu w Polsce mogą jednak nie zdawać sobie sprawy z tego, że wykonywanie w Polsce pracy na rzecz pracodawcy zagranicznego podlega polskim przepisom regulującym prawo do wykonywania pracy przez cudzoziemców. Na temat przesłanek legalności wykonywania w Polsce pracy zdalnej na rzecz pracodawcy zagranicznego istnieją jednak rozbieżne poglądy.
Na podstawie specustawy
Od razu warto podkreślić, że dla obywateli Ukrainy prawa do wykonywania na terytorium Polski pracy zdalnej na rzecz pracodawcy zagranicznego na pewno nie tworzy ustawa z 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (Dz.U. poz. 583; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 1002; dalej: specustawa) uchwalona w reakcji na agresję Rosji na Ukrainę i spodziewany napływ uchodźców do Polski. Mimo że specustawa ustanawia dla obywateli Ukrainy odrębną od ustawy 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 690; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 830; dalej: ustawa o promocji zatrudnienia) podstawę prawną do wykonywania pracy w Polsce i daje obywatelom Ukrainy dostęp do polskiego rynku pracy w bardzo szerokim zakresie, to jednak dostęp ten ogranicza do zatrudnienia przez podmiot zarejestrowany w Polsce. Pracodawca zatrudniający Ukraińca na podstawie specustawy ma bowiem obowiązek w terminie 14 dni od podjęcia zatrudnienia złożyć powiadomienie do lokalnego urzędu pracy, zasady składania tego powiadomienia czynią zaś w praktyce niemożliwym złożenie go przez pracodawcę zagranicznego (np. spółkę z siedzibą poza Polską). Powiadomienie trzeba bowiem złożyć do powiatowego urzędu pracy właściwego ze względu na siedzibę pracodawcy, a żaden powiatowy urząd pracy nie jest właściwy ze względu na siedzibę pracodawcy znajdującą się poza granicami Polski.