Niekonstytucyjna nowela k.p.a.

Przepisy nakazujące umorzenie spraw będących w toku mogą być niezgodne z ustawą zasadniczą - uważa rzecznik praw obywatelskich. I rozważa ich zaskarżenie

Chodzi o przepisy wprowadzone ostatnią, głośną nowelizacją kodeksu postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2021 r. poz. 1491). Zgodnie z nimi z mocy prawa zostaną umorzone wszystkie postępowania administracyjne, jeśli od wydania decyzji upłynęło 30 lat. Nie będzie też można stwierdzić nieważności żadnej decyzji administracyjnej, jeśli od dnia jej wydania upłynęło 10 lat lub jeśli wywołała już nieodwracalne skutki prawne. Będzie to dotyczyć także tych spraw, które są już w toku. A to budzi poważne zastrzeżenia konstytucyjne.

Bez odszkodowania

Przypomnijmy, prace nad nowelizacją były prowadzone pod hasłem: „kończymy z dziką reprywatyzacją”. Zmiany miały być wykonaniem wyroku Trybunału Konstytucyjnego sprzed kilku lat (sygn. P 46/13). TK stwierdził wówczas, że niezgodny z ustawą zasadniczą jest stan braku określenia przez ustawodawcę przedawnienia dla stwierdzenia nieważności decyzji wydanej z rażącym naruszeniem prawa, która stanowi podstawę nabycia prawa lub ekspektatywy prawa. Innymi słowy, trybunał uznał, że nie powinno być tak, że nawet po upływie kilkudziesięciu lat można taką nieważność stwierdzić. Im więcej czasu bowiem upłynęło od wydania takiej decyzji, tym trudniej ocenić działania organów administracji publicznej.