Rozliczanie kosztów wspólnych przy budowie środka trwałego

Marcin Michalak

Katedra Rachunkowości, Wydział Zarządzania UŁ

Wartość początkową środków trwałych wytworzonych przez jednostkę we własnym zakresie stanowi koszt ich wytworzenia. Koszt wytworzenia środków trwałych obejmuje ogół kosztów poniesionych przez jednostkę w okresie budowy środków trwałych (w tym: montażu, przystosowania lub ulepszenia) do dnia bilansowego lub do dnia przyjęcia ich do używania (art. 28 ust. 1 pkt 1, art. 28 ust. 8 u.r). Co do zasady, koszt wytworzenia środka trwałego obejmuje koszty stricte operacyjne, ponoszone w ramach działalności podstawowej lub działalności pomocniczej jednostki, takie jak koszty materiałów bezpośrednich i wynagrodzeń pracowników zaangażowanych bezpośrednio w proces wytwarzania lub ulepszenia (modernizacji) środków trwałych, oraz odpowiednią część kosztów pośrednio związanych z wytworzeniem środka trwałego. Oprócz wymienionych kategorii kosztów w wartości początkowej środka trwałego należy uwzględnić także:

1) niepodlegający odliczeniu podatek od towarów i usług oraz podatek akcyzowy,

2) koszt obsługi zobowiązań zaciągniętych w celu finansowania zakupu środków trwałych i związane z nimi różnice kursowe, pomniejszony o przychody z tego tytułu.

Do kosztu wytworzenia środka trwałego można włączyć także część kosztów ogólnego zarządu, jeśli ich poniesienie było bezpośrednio związane z budową lub modernizacją środka trwałego. Przykładem tego typu sytuacji mogą być koszty wyjazdu służbowego prezesa lub pracowników działu zajmującego się planowaniem i realizacją inwestycji w firmie, poniesione w związku z negocjowaniem dostaw materiałów lub usług obcych służących wytworzeniu środka trwałego. Należy jednak rozróżnić dwie sytuacje, w których wytwarzany jest środek trwały: