Zakazy oraz ograniczenia w odliczeniu VAT - po nowelizacji przepisów o VAT (cz. 2)

Adam Czekalski

doradca podatkowy, uczestnik seminarium doktorskiego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego

Od 1 grudnia 2008 r. ustawodawca wprowadził znaczne zmiany w zakresie zakazów i innych ograniczeń w odliczeniu VAT. Najważniejsze dotyczą zniesienia związku odliczenia VAT z możliwością ujęcia danego wydatku jako kosztu uzyskania przychodu w podatku dochodowym. Jednocześnie coraz bogatsze orzecznictwo polskich sądów administracyjnych wskazuje, iż niektóre z formalnych ograniczeń związanych z odliczeniem VAT są niezgodne z przepisami unijnymi i jako takie nie stanowią przeszkody dla podatników do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie Czytelnikom obowiązujących zasad w zakresie ograniczeń odliczeń VAT przy uwzględnieniu aktualnego orzecznictwa sądów administracyjnych. W części 2 zostaną omówione m.in. ograniczenia dotyczące usług noclegowych i gastronomicznych, uchylenie przepisów dotyczących związku odliczeń VAT z kosztami uzyskania przychodów oraz odliczenia VAT w zakresie wydatków z tytułu tzw. ogólnych kosztów działalności¹.

Zakup usług noclegowych i gastronomicznych

Ustawodawca utrzymał zakaz odliczeń VAT z tytułu nabycia usług noclegowych i gastronomicznych. Ustawa o VAT nie definiuje terminów "usługi noclegowe" i "gastronomiczne". W związku z tym należy odwołać się do postanowień PKWiU. Z brzmienia przepisów o PKWiU wynika, że przez usługi noclegowe rozumie się usługi hotelarskie obejmujące usługi zakwaterowania i usługi towarzyszące wliczone w cenę rachunku za nocleg, świadczone przez hotele, motele i pensjonaty; usługi świadczone przez kempingi, domy wycieczkowe, schroniska (w tym młodzieżowe) oraz inne miejsca krótkotrwałego zakwaterowania; usługi wynajmu umeblowanych lokali krótkotrwałego zakwaterowania, takich jak: pokoje gościnne, kwatery wiejskie, domy letniskowe, apartamenty. Natomiast przez usługi gastronomiczne należy rozumieć usługi polegające na przygotowaniu i sprzedaży posiłków, gdzie konsumpcja jest dokonywana w miejscu sprzedaży (restauracji lub innym lokalu gastronomicznym).