Premia w podstawie wymiaru zasiłku chorobowego

Beata Woźniak

24 czerwca br. Trybunał Konstytucyjny rozpoznał skargę konstytucyjną dotyczącą zasad przyznawania premii uznaniowej w okresie pobierania zasiłku chorobowego. Skarga została złożona przez pracownicę, której pracodawca przy obliczaniu zasiłku chorobowego nie uwzględnił premii uznaniowej.

Prawo do premii uznaniowej

Regulamin wynagradzania przedstawiony w sądzie przez skarżącą stanowił, że pracownikowi może być przyznana dodatkowo - poza wynagrodzeniem zasadniczym i innymi dodatkami - premia uznaniowa. Nie podlegała ona zmniejszeniu w okresie pobierania przez pracownika zasiłku chorobowego. Decyzję o jej przyznaniu i wysokości podejmował pracodawca, biorąc pod uwagę aktualne możliwości finansowe zakładu pracy i indywidualne wyniki pracownika w realizacji powierzonych mu obowiązków. Pracownica wniosła skargę konstytucyjną do Trybunału, po tym jak sądy rejonowy i apelacyjny oddaliły jej powództwo o wyrównanie wysokości zasiłku chorobowego. Przypomnijmy, że art. 41 ust. 1 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (j.t. Dz.U. z 2005 r. Nr 31, poz. 267 z późn.zm.) stanowi, iż przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego nie uwzględnia się składników wynagrodzenia, jeżeli postanowienia układów zbiorowych pracy lub przepisy o wynagradzaniu nie przewidują zmniejszania ich za okres pobierania zasiłku. Zdaniem skarżącej, nie wystarczy stwierdzenie braku postanowień o zmniejszeniu świadczenia w regulaminie pracy, gdyż warunkiem koniecznym jest jeszcze prawo do tego składnika oraz fakt jego realnej wypłaty za okres choroby. Takiego jednoznacznego w treści zapisu kwestionowany przepis nie zawiera. Państwo - reprezentowane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych - pobiera ze środków pracownika 2,45 proc. jego przychodów brutto z tytułu składki na ubezpieczenie chorobowe. Następnie poprzez kwestionowany przepis uwalnia się od obowiązków ubezpieczyciela, uzależniając wymiar świadczeń chorobowych od swobodnej woli pracodawcy, który w dowolnie zredagowanym regulaminie wynagradzania decyduje o ograniczeniu podstawy wymiaru tego świadczenia, nie bacząc na wysokość podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne. O ustaleniu wymiaru świadczenia nie decyduje zatem akt prawny, lecz nie podlegający w praktyce kontroli prawa regulamin wynagradzania.