Moment odliczenia podatku naliczonego

Podstawowym prawem podatnika VAT jest prawo do odliczenia od podatku należnego podatku naliczonego w zakresie, w jakim nabyte towary i usługi związane są z czynnościami opodatkowanymi. Jest to podstawowy warunek odliczenia. Aby jednak odliczenie podatku było skuteczne, muszą być spełnione inne określone przepisami warunki, a przede wszystkim musi być zachowany termin tego odliczenia, na który ma wpływ głównie rodzaj nabytych towarów i usług oraz sposób przyjętej metody rozliczania podatku. Zasady i terminy odliczenia podatku naliczonego są określone w przepisach art. 86-95 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Przepisy ustawy określają dokładnie zakres czasowy, w jakim może nastąpić odliczenie podatku. Określają również warunki, jakie muszą zaistnieć, aby odliczenie było skuteczne.

Podstawowym terminem odliczenia podatku naliczonego jest, co do zasady, miesiąc otrzymania faktury lub dokumentu celnego. Jeżeli w tym terminie odliczenie nie nastąpi, to może nastąpić również w rozliczeniu za miesiąc następny. Odliczenie podatku może nastąpić w powyższych terminach wyłącznie pod warunkiem nabycia przez nabywcę prawa do rozporządzania towarem jak właściciel albo gdy wykonana została na jego rzecz usługa, przy czym zasada ta ma zastosowanie w sytuacji, gdy u sprzedawcy towaru lub usługi obowiązek podatkowy powstaje na zasadach ogólnych. W takim przypadku sam fakt otrzymania faktury dokumentującej nabycie towarów lub świadczenie usługi nie uprawnia jeszcze do odliczenia z niej podatku. Muszą jeszcze zaistnieć określone przesłanki uprawniające do tego odliczenia, czyli albo nabycie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, albo świadczenie na rzecz nabywcy usługi (art. 86 ust. 12 ustawy). Inaczej będzie natomiast w następujących przypadkach (zasady te zostaną omówione w dalszej części niniejszego opracowania):