Data publikacji: 01.03.2004
Ewidencja księgowa odsetek
W jaki sposób ewidencjonować naliczenie odsetek w księgach finansowych dłużnika i wierzyciela? Jak ująć w księgach prowizję od otrzymanego kredytu?
Beata Piotrowska
Ogólne zasady związane z ewidencją odsetek, zarówno należnych, jak i tych do zapłaty których jednostka jest zobowiązana, są dość proste. Niektóre sytuacje mogą jednak sprawiać pewne problemy.
Operacje, które powodują powstanie należności z tytułu odsetek lub też fizyczny wpływ środków pieniężnych z tego tytułu, należy traktować jako przychody finansowe. Natomiast zdarzenia powodujące obowiązek zapłaty środków z tytułu naliczenia odsetek lub faktyczne ich uregulowanie należy odnosić - co do zasady - w ciężar kosztów finansowych.
W księgach rachunkowych odsetki ujmuje się z zachowaniem zasady memoriałowej (art. 6 ust. 1 ustawy o rachunkowości), która polega na ujmowaniu przez jednostkę wszystkich osiągniętych, przypadających na jej rzecz przychodów i obciążających ją kosztów związanych z tymi przychodami, dotyczących danego roku obrotowego, niezależnie od terminu ich zapłaty.
Poniżej prezentujemy zasady ewidencji odsetek w przypadku zaistnienia różnych zdarzeń gospodarczych.
Odsetki od inwestycji w postaci dłużnych papierów wartościowych
Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 17 ustawy o rachunkowości dłużne papiery wartościowe, jako aktywa nabyte w celu osiągnięcia korzyści ekonomicznych wynikających z przyrostu ich wartości, zalicza się do inwestycji. Stanowią one formę pożyczki zaciągniętej przez emitenta danego papieru wartościowego i podlegają spłacie w wielkości powiększonej o przysługujące nabywcy (inwestorowi) odsetki (dyskonto), stanowiące różnicę między wartością nominalną danego papieru wartościowego a niższą od niej ceną nabycia. A zatem wielkość dyskonta (odsetek) jest określona z góry, i dla nabywcy tego papieru w momencie realizacji, po upływie odpowiedniego terminu, stanowi przychód finansowy (zysk z kapitału ulokowanego w inwestycjach).