Skutki podatkowe przeniesienia działalności spółki z o.o. do spółki komandytowej

W praktyce gospodarczej zdarza się często, iż przepisy prawne dotyczące poszczególnych korporacji zawodowych wymuszają zmianę formy prawnej w celu zachowania prawa do świadczenia ściśle określonych rodzajów usług. Obserwowane zmiany polegają z reguły na „przeniesieniu” dotychczasowej działalności ze spółki z ograniczoną odpowiedzialnością do spółki komandytowej. Istnieją potencjalnie dwa sposoby prowadzące do tego celu, a mianowicie „sprzedaż przedsiębiorstwa” lub „sprzedaż poszczególnych składników majątku” należącego do spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

Skutki podatkowe sprzedaży przedsiębiorstwa omówimy na przykładzie. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością „X” zawarła umowę sprzedaży ze spółką komandytową, w następstwie której doszło do sprzedaży przedsiębiorstwa spółki z o.o.

W myśl art. 3 ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym sprzedaż przedsiębiorstwa nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Z uwagi jednak na fakt, iż oszacowanie rynkowej wartości firmy sprzedawanego przedsiębiorstwa posiadającego zdobytą przez lata klientelę napotyka w praktyce na wiele trudności, z reguły przedsiębiorcy decydują się na sprzedaż przedsiębiorstwa z pominięciem firmy. Rodzi to z kolei istotne zagrożenie, iż organy podatkowe potraktują to jako sprzedaż poszczególnych składników majątku, podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług bądź też podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Wówczas sprzedaż wszystkich rzeczy mieszczących się w definicji pojęcia „towar” podlegałaby opodatkowaniu. Towarami są rzeczy ruchome, a także wszelkie postacie energii, budynki oraz budowle, jak również części budynków i budowli, które stanowią przedmiot umowy sprzedaży i są wymienione w klasyfikacjach wydawanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej. Do towarów w rozumieniu ustawy nie należą grunty, co zostało stwierdzone w art. 15 ust. 2a ustawy, który stanowi, że w przypadku sprzedaży budynków lub budowli na stałe z gruntem związanych albo ich części z podstawy opodatkowania wyłącza się wartość gruntu. Towarem w rozumieniu ustawy o VAT nie będą również pieniądze (por. W. Maruchin, , Warszawa 2003, s. 56). Mając na względzie powyższe rozważania należy stwierdzić, iż przepisom ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych będzie podlegać sprzedaż wszystkich rzeczy niemieszczących się w pojęciu towaru - określonego na potrzeby VAT - a także praw majątkowych.