Instrumenty finansowe

Nowelizacja ustawy o rachunkowości, która weszła w życie 1 stycznia bieżącego roku, wprowadziła, a także uściśliła wiele pojęć i definicji w polskim prawie bilansowym. W grupie aż 33 nowych pojęć znalazła się definicja instrumentów finansowych. Definicja podana w ustawie została uzupełniona, opublikowanym w Dz.U. Nr 149, poz. 1674, rozporządzeniem Ministra Finansów z 12 grudnia 2001 r., które reguluje szczegółowe zasady uznawania, metody wyceny, a także zakres ujawniania i sposoby prezentacji instrumentów finansowych.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 23 ustawy o rachunkowości przez instrument finansowy rozumie się „kontrakt, który powoduje powstanie aktywów finansowych u jednej ze stron i zobowiązania finansowego albo instrumentu kapitałowego u drugiej ze stron, pod warunkiem że z kontraktu zawartego między dwiema lub więcej stronami jednoznacznie wynikają skutki gospodarcze, bez względu na to, czy wykonanie praw lub zobowiązań wynikających z kontraktu ma charakter bezwarunkowy albo warunkowy”.

Ustawa definiuje także pojęcia wchodzące w skład powyższej definicji, czyli:

1) aktywa finansowe - w skład których wchodzą:

- aktywa pieniężne,

- instrumenty kapitałowe wyemitowane przez inne jednostki,

- prawo do otrzymania aktywów finansowych od innej jednostki¹ gospodarczej,

- prawo do wymiany instrumentów finansowych z inną jednostką na korzystnych warunkach,

2) zobowiązania finansowe - które ustawa definiuje jako zobowiązania jednostki gospodarczej do:

- przekazania środków pieniężnych lub innych aktywów finansowych innej jednostce gospodarczej lub

- wymiany instrumentów finansowych z inną jednostką na niekorzystnych warunkach,