Różne formy zatrudnienia

Artykuł 22 § 1 k.p. stanowi, iż zatrudnienie w warunkach określonych w art. 22 § 1 k.p. jest zawsze zatrudnieniem na podstawie stosunku pracy, choćby nawet strony nazwały zawieraną umowę umową zlecenia, umową agencyjną czy też umową o dzieło. Przede wszystkim należy wyjaśnić, z jakimi warunkami art. 22 § 1 k.p. wiąże zatrudnienie w ramach stosunku pracy. Najważniejszą cechą zatrudnienia pracowniczego jest świadczenie pracy podporządkowanej „pod kierownictwem pracodawcy”, jak stanowi art. 22 § 1 k.p.). O podporządkowaniu można mówić wówczas, gdy osoba zatrudniona ma obowiązek wykonywania poleceń dotyczących sposobu, czasu oraz miejsca wykonywania pracy. Obowiązki tego rodzaju nie występują w przypadku umów cywilnoprawnych, gdzie zleceniodawca czy zamawiający dzieło mają możliwość udzielania co najwyżej pewnych wskazówek, jednak bez możliwości poważniejszej ingerencji w sposób wykonywania czynności. Istotnym elementem wskazującym na występowanie podporządkowania może być wykonywanie pracy w ramach większej struktury, gdzie występuje system pionowych relacji i hierarchicznych zależności opartych na modelu przełożony - podwładny. Na gruncie umów cywilnoprawnych bardzo istotne jest również to, że osoba świadcząca pracę co do zasady sama decyduje o tym, gdzie i kiedy wykona ciążące na niej zobowiązanie.