Którą formę opodatkowania wybrać?

Rozpoczęcie działalności gospodarczej

Którą formę opodatkowania wybrać?

Osoba fizyczna rozpoczynająca działalność gospodarczą ma do wyboru dwie formy opodatkowania się: na zasadach ogólnych, przy zastosowaniu podstawy obliczania podatku i skali podatkowej, określonych w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, albo wybrać ryczałtowe formy opodatkowania: ryczałt od przychodów ewidencjonowanych lub karta podatkowa. W niniejszym opracowaniu omówimy te dwa sposoby opodatkowania się przedsiębiorców.

Opodatkowanie działalności gospodarczej osób fizycznych na zasadach ogólnych

Podatnik może dokonać wyboru sposobu opodatkowania na zasadach ogólnych kierując się zamiarem skorzystania z preferencyjnego, łącznego opodatkowania swoich dochodów z dochodami uzyskanymi przez małżonka lub samotnie wychowywane dziecko, która to możliwość zredukowania wysokości należnego podatku nie występuje przy opodatkowaniu zryczałtowanym.

Podatnik może być również pozbawiony prawa wyboru innej formy opodatkowania aniżeli na zasadach ogólnych z uwagi na rodzaj prowadzonej działalności gospodarczej lub w związku ze zbyt wysokim poziomem przychodów uzyskanych z tej działalności w poprzednim roku podatkowym. Przykładowo, podatnik wykonujący zawód architekta, który należy do tzw. wolnych zawodów, nie może skorzystać ze zryczałtowanych form opodatkowania określonych w ustawie z 20 listopada 1998 r. Omówienie zakresu i zasad korzystania przez podatników z ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych oraz karty podatkowej jest również przedmiotem tego artykułu.

Opodatkowanie na zasadach ogólnych ma zastosowanie zarówno do osób fizycznych prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą indywidualnie, jak i do wspólników spółki cywilnej lub jednej ze spółek osobowych przewidzianych w kodeksie spółek handlowych (to jest spółki jawnej, partnerskiej, komandytowej lub komandytowo-akcyjnej, dalej pod nazwą: „spółki osobowe”).

Przychody z udziału podatnika w spółce cywilnej lub osobowej określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku oraz łączy z pozostałymi przychodami z innych źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu z zastosowaniem skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn.zm.). Jeśli z umowy spółki nie wynika co innego (statutu – w przypadku spółki komandytowo-akcyjnej), przyjmuje się dla celów podatkowych, że prawa wspólników do udziału w zysku spółki są równe. To domniemanie równego udziału wspólników w zysku spółki ma zastosowanie nie tylko przy określaniu wysokości przychodów poszczególnych wspólników, ale również przy rozliczaniu kosztów podatkowych (kosztów uzyskania przychodów), przy obciążaniu ich odpowiednią częścią straty spółki czy też przy korzystaniu przez nich z należnej im części w przysługującej spółce (a raczej wszystkim wspólnikom tej spółki) uldze podatkowej.